Od szeregu już miesięcy - po długim bardzo okresie milczenia - na czołówkach gazet, a także w radiu i telewizji, pojawiają się nazwy krajów bałtyckich - Estonii, Łotwy i Litwy. Wcielone przemocą do ZSRR na podstawie układów niemiecko-radzieckich z 1939 r. państwa te utraciły wówczas niepodległość. Stały się republikami radzieckimi, zaś mieszkańcy ich, zwłaszcza w okresie stalinowskim, poddani zostali surowym represjom. Narzucone obcą przemocą władze pracowały gorliwie nad zniszczeniem dotychczasowych form życia politycznego, społecznego i gospodarczego tych krajów. A mimo to, aż do ostatnich czasów kraje bałtyckie zachowały pewną odrębność, odróżniały się od pozostałych republik ZSRR. Inna tu była kultura, inne stosunki międzyludzkie, inny wreszcie poziom życia.
(…)
Obok Estonii i Litwy również i Łotwa - o której będzie mowa w tym miejscu
formułuje żądania wolnościowe, chociaż sytuacja w tym kraju jest może najtrudniejsza ze względu na największy odsetek napływowej ludności rosyjskiej. Tym niemniej postulaty Frontu Narodowego Łotwy mówią wyraźnie o prawie Łotyszów do niepodległego bytu. Co więcej, podjęte konkretne kroki zmierzają w tym samym kierunku.  

źródło opisu: Mozaika 1990
źródło okładki: zdjęcie autorskie