Maciek w powstaniu Ignacego Maciejowskiego został napisany w 1894 roku, w tym samym czasie Żeromski publikuje w lwowskim „Słowie Polskim” (pod pseudonimem Maurycy Zych) swe opowiadanie Rozdzióbią nas kruki, wrony …. Opowieść Sewera wydano w Krakowie w 1897 roku w Wydawnictwie Groszowym imienia Tadeusza Kościuszki. Historia Maćka miała uprzytomnić społeczeństwu końca XIX wieku konieczność integrowania wszystkich stanów społecznych wokół idei patriotyzmu. Wskazywała także odpowiedzialność za to zadanie. Maciejowski nie wyszedł poza program pozytywistów, którzy widzieli w polskiej inteligencji siłę zdolną przemodelować mentalność społecznych nizin. Odwołał się też do tradycji romantycznej, sugerując kierunek działań wolnościowych – walkę zbrojną zjednoczonego narodu. Maciek w powstaniu jest więc zapisem pewnego projektu społeczno-politycznego z końca XIX wieku, w owym czasie już nieco anachronicznego. W przeciwieństwie do Stefana Żeromskiego, który w Rozdzióbią nas kruki, wrony…, ostrzegał przed skutkami utrzymywania chłopstwa w stanie nieoświecenia, Sewer widział możliwość stworzenia narodu, w którym chłopi stanowić będą główną jego siłę, bo, jak twierdził w Maćku w powstaniu jeden z bohaterów, każdy chłop polski urodzony żołnierz. Należy tylko mu uświadomić jego właściwe powołanie. Jaką wartość ma ta opowieść dla czytelnika żyjącego na początku XXI wieku? Nie obfituje ona bowiem w mrożące krew w żyłach przygody, nie odsłania głębi psychologicznej bohaterów, jest raczej schematyczna i podporządkowana gotowym założeniom. A jednak lektura Maćka w powstaniu może być źródłem czytelniczej satysfakcji. Z pewnością jest świadectwem i literackim dokumentem historii, bo utwór odwołuje się do osobistych doświadczeń autora, który, jak Sienkiewicz, pragnął pokrzepić serca i mobilizować do działania. Bohater natomiast wzbogaca szeregi tych kreacji epickich, które czytelnik akceptuje dla ich prostoty, szczerości i bezpośredniości w wyrażaniu uczuć. Maćkowe rozumienie ojczyzny – ojcowizny również zasługuje na refleksję, szczególnie w kontekście myśli Jana Pawła II: Wyraz ojczyzna >łączy się< z pojęciem i rzeczywistością ojca. Ojczyzna to jest poniekąd to samo co ojcowizna, czyli zasób dóbr, które otrzymaliśmy w dzieciństwie po ojcach1. Bohater Maciejowskiego odziedziczył po ojcu zagon i nauki moralne, lecz swemu synowi przekaże jeszcze jedną wartość – umiłowanie ojczyzny jako dobra wspólnego.  

źródło opisu: http://ksiegarnia-armoryka.pl/Maciek_w_powstaniu.html
źródło okładki: http://ksiegarnia-armoryka.pl/Maciek_w_powstaniu.html