Chrześcijańska herezja dualizmu [...] zaginęła bezpotomnie pod mieczem Turków i w ogniu dominikanów. Nie była to religia pozbawiona cech szlachetnych. Nauczała wartości fundamentalnych cnót; z całą odwagą starała się uporać z niepokojącym zagadnieniem tajemnicy zła. Ale była to religia pesymizmu. Była pozbawiona jakiejkolwiek nadziei, a taka religia nie może przetrwać, chyba że będzie podtrzymywana sztucznie. Albowiem Nadzieja jest konieczną dziedziną religii. Sama Wiara i Miłość nie wystarczą.
Cóż to była za tradycja [dualizm]? Gdzie i kiedy się rozpoczęta? Jej narodziny miały miejsce w dalekiej przeszłości: kiedy człowiek po raz pierwszy świadomie spojrzał na świat, ujrzał, że jest on zły i zadał sobie pytanie, jak takie zło jest możliwe i dlaczego Bóg, jeśli jest Bóg, mógł na to pozwolić. Oto problem wobec którego musi stanąć każdy myśliciel religijny, a tylko nieliczni mogą go rozwiązać.
(fragment książki )

MANICHEIZM ŚREDNIOWIECZNY w niezwykle pasjonujący sposób przedstawia dzieje i myśl głównych dualistycznych herezji średniowiecza, pozostających pod wpływem idei starożytnego manicheizmu. Zgodnie z jego podstawową myślą świat i człowiek powstał z odwiecznej walki dwóch pierwiastków: dobra i zła, ducha i materii. Idee manichejskie wywarły wieloraki wpływ na kulturę europejską i trudno zrozumieć je bez poznania ich źródła.
Książka Runcimana ma charakter przede wszystkim historyczny, niemniej jej treść stanowi również wnikliwą próbę zgłębienia tajemniczych słów św. Pawła: „... muszą być wśród was herezje...” (1 Kor 11,19) Runciman staje się nie tylko przewodnikiem po drogach zamierzchłej przeszłości, ale uczy także tolerancji i zrozumienia dla innych poglądów.  

źródło opisu: z okładki
źródło okładki: zdjęcie autorskie