Powieść Eugeniusza Sue, francuskiego pisarza z pierwszej połowy XIX wieku (żył w latach 1804-1857) cieszyła się u współczesnych niebywałym powodzeniem, a jej autor zdobył rzadko spotykaną popularność (ogromną sławę). Obok entuzjazmu czytelników wypowiadali się o niej wielcy tej epoki: S. Sand, H. Balzac, W. Hugo;, polemizowali z jej utopijnymi mrzonkami Marks i Engels. Zgodnie podkreślano jej odkrywczy charakter; była to pierwsza książka zawierająca tak tak szeroki obraz życia biedoty miejskiej,, wyrzuconej poza margines społeczny. Obnażając całe zło trwające w przestępczym środowisku wielkiego miasta, nie oszczędził autor i zdemoralizowanego świata francuskiej arystokracji. Stąd analogie i do "Komedii ludzkiej" Balzaca, i "Nędzników" Wiktora Hugo. Mówiono nawet, że te ostatnie nigdy nie przybrałyby takiego kształtu, gdyby nie dużo wcześniejsze ukazanie się "Tajemnic Paryża".

Czy i dziś powieść budzi podobne zachwyty? Odpowiedź jest złożona. Śmieszy dziś nieco przesadny sentymentalizm w rysunku postaci, staroświecki styl, naiwna wiara w tkwiące w każdym człowieku i z reguły zwycięskie dobro. Z drugiej strony żywa i wielowątkowa akcja, dramatyczność i sensacyjność wydarzeń, tajemniczość głównego bohatera, działającego w stylu ekranowego Zorro - to niewątpliwe walory tej książki, którą czyta się z rosnącym zainteresowaniem. Znajdzie w niej ciekawą lekturę i amator pogodnej rozrywki, i czytelnik poszukujący głębszych treści, nawet jeśli brzmią one dziś trochę naiwnie i archaicznie.

część 2.  

źródło opisu: okładka
źródło okładki: własna