Tytułowy czas przeszły to czas II wojny światowej. Szczypiorski opisuje tu typowe scenki z życia Polaków pod okupacją: akcje antyniemieckie, więzienie, przesłuchania połączone z katowaniem więźniów, prześladowanie Żydów.... Najważniejsze jednak w tej powieści są wydarzenia, które rozgrywają się kilkanaście lat po wojnie.... Niemcy obwiniają hitlerowców o klęskę III Rzeszy, ci tłumaczą się tym, że tylko wykonywali rozkazy i że każdy na ich miejscu zrobiłby tak samo. Po latach obok siebie stają ofiary i ich kaci... Sytuacja trudna i niezręczna.... Jak zachowa się przywódca polskiego ruchu oporu, niesłusznie oskarżany przez swych towarzyszy broni o zdradę? Co zrobi jeden z ważniejszych dowódców hitlerowskich, gdy dowie się, że naród niemiecki wytacza mu proces z powodu zbrodni, których dokonał w czasie wojny? Jak zachowa się Żyd, który po latach stanie twarzą w twarz z człowiekiem odpowiedzialnym za śmierć całej swej rodziny? Czy można pogodzić się z przeszłością i żyć normalnie, pomimo ogromnych przeszkód? Część odpowiedzi, ale tylko część, można odnaleźć w powieści Szczypiorskiego...

Więcej o: Czas przeszły