Autor przedstawia okoliczności i uwarunkowania, ktre po roku 565 doprowadziły do emancypacji Kościoła na Zachodzie spod wpływw i zależności Cesarstwa Bizantyjskiego oraz powstania Państwa Kościelnego. Od pontyfikatu Grzegorza Wielkiego coraz większą rolę w Italii zaczęli odgrywać papieże, ktrzy przejęli rolę autorytetw nie tylko duchownych, ale także politycznych. Zagrożenie ze strony Longobardw skłoniło papieży do szukania pomocy u majordomw frankońskich. Poparcie papieża umożliwiło Pepinowi Krtkiemu detronizację Merowingw i koronację w 750 roku na krla Frankw. W wyniku dwch jego wypraw do Italii przeciwko krlowi Longobardw, w 756 roku powstało Patrimonium Sancti Petri...I tak dalej, przez cesarstwo Karola Wielkiego, spory o inwestyturę, "niewolę Awiniońską", Napoleona, powstanie państwa włoskiego, aż po Układy Laterańskie z 1929 roku, ktre doprowadziły do powstania Citt del Vaticano. Bardzo ważne i użyteczne kompendium wiedzy na temat państwa, ktrego znaczenie w historii Europy zawsze było wielkie, w każdym tego słowa znaczeniu.