U schyłku 2008 r., tuż przed świętami Bożego Narodzenia (a być może również z myślą o okresie obdarowywania się prezentami), ukazała się najnowsza publikacja Wydawnictwa Warszawskiej Metropolii Prawosławnej pt. „Jezus Chrystus w ikonografii”. Jest to faktycznie drugie wydanie książeczki autorstwa Jarosława Charkiewicza, która ukazała się przed pięciu laty, poświęconej ikonografii Zbawiciela, jakkolwiek przypominają o tym jedynie niektóre zaczerpnięte stamtąd teksty. O ile pierwsze wydanie ukazało się w formie broszurowej i czarno-białej, o tyle tegoroczne wydanie to praca w znacznej części w pełnym kolorze. Zasadniczą różnicę w porównaniu z wydaniem z 2003 r. stanowi też znacznie bardziej obszerne potraktowanie tematu (w pierwszym wydaniu znalazło się omówienie 13 wariantów ikonograficznych Chrystusa, zaś w obecnym jest ich 19).

Pracę zwyczajowo poprzedza wprowadzenie, w którym czytamy m.in.:

„Księgi Nowego Testamentu nie zawierają żadnego opisu twarzy lub postaci Zbawiciela. Koncentrują się one przede wszystkim na głoszonej przez Niego Dobrej Nowinie. (…) Jednak pierwsi chrześcijanie, z wielką troską zachowujący słowa Zbawiciela, nie przechowali potomnym Jego wizerunku. (…) Kanony ikonograficzne dotyczące przedstawień Jezusa Chrystusa i innych świętych powstawały na przestrzeni wieków. Ważne miejsce zajęły tu: VI Sobór Powszechny w Konstantynopolu (680 r.) i Sobór in Trullo (691-692 r., kanon 82). Proces ten zakończył się na VII Soborze Powszechnym w Nicei (787 r.), zwołanym z powodu herezji obrazoburców. Potępiwszy ich, sobór nakazał poszanowanie świętych ikon i postanowił umieszczać wizerunki Chrystusa, Matki Bożej i świętych na ścianach, deskach, naczyniach liturgicznych i szatach...”. Dalej zaś: „Ikonografia odegrała ogromną rolę w uświadomieniu sobie obrazu Jezusa Chrystusa. Dzięki ikonie postanowienia soborów: chalcedońskiego (451 r.) (dotyczące dwóch natur w Chrystusie) i nicejskiego (787 r.) (dotyczące kultu ikon) stały się bliższe, bardziej zrozumiałe i przystępne dla każdego wiernego. Dzięki niej w świadomości wiernych utrwaliło się Oblicze Chrystusa i nabrało cech stałych. Wizerunek Chrystusa przyjęty przez ikonografię jako nienaruszalny kanon, posiada konkretne historyczne znaczenie, tj. wyraża największe podobieństwo do rzeczywistego obrazu Zbawiciela. Sformował się on na podstawie Tradycji i wyraża soborowe wyobrażenie Cerkwi o Jego wyglądzie zewnętrznym”.

Omawiane opracowanie, jak pisze autor w tymże wprowadzeniu, „nie pretenduje do kompleksowego przedstawienia tematyki ikonografii Jezusa Chrystusa w Prawosławiu. Jest to jedynie zarys tematu, który może doczekać się w przyszłości szerszego opracowania. W pracy przedstawione zostały jedynie najczęściej spotykane typy ikonograficzne Zbawiciela, które spotykane są w Cerkwi prawosławnej, w tym te, których korzenie nie tkwią w Prawosławiu. Jakkolwiek zostały one tu omówione w celu prezentacji pełniejszego, choć oczywiście niewyczerpującego, obrazu bogactwa przedstawień Jezusa Chrystusa w ikonografii”.

Pracę kończy dosyć obszerna bibliografia tematu oraz słownik trudniejszych terminów spotykanych w książce.  

źródło opisu: http://sklep.cerkiew.pl/product_info.php?products_id=1891
źródło okładki: Warszawska Metropolia prawosławna