Zebrane w tym tomie artykuły stanowią pokłosie konferencji "Origines mundi, gentium et civitatum", która odbyła się w maju 2001 r. w miejscowości Tąpadło na przełęczy pod górą Ślężą. To urokliwie miejsce u stóp góry uznanej niegdyś za świętą i czczonej przez ludność całego Śląska stanowiło tło dla refleksji i dyskusji badaczy, którym przyszło zmierzyć się z problemem świadomości ludzi w sprawie początków świata (ale też - jak się okazało w trakcie debat - nierozerwalnie z nim związanych pytań o początki człowieka), ludów i innych wspólnot ludzkich oraz instytucji.

***
Pod redakcją Stanisława Rosika i Przemysława Wiszewskiego

***
Spis treści :
St. Rosik, P. Wiszewski – Wprowadzenie
L.A. Tyszkiewicz – Słowo na otwarcie sesji

I. Origo mundi
Jerzy Strzelczyk – rajskie początki i upadek człowieka w świadomości ludzi średniowiecza
Anna Kulczycka – Leciejewiczowa – Głos w dyskusji
Lech A. Tyszkiewicz – Głos w dyskusji
Lech Leciejewicz – Głos w dyskusji
Leszek Paweł Słupecki – Początek i koniec świata w mitologii nordyckiej
Leszek Paweł Słupecki – Odpowiedzi na pytania
Bogusław Gediga – Mitologia początków w sztuce situl
Marek Cetwiński – Bal Irokezów. Kilka uwag o przenikaniu kultur i wierzeń
Stanisław Rosik – W cieniu „śląskiego Olimpu”… Uwagi nad możliwością kosmicznej
waloryzacji góry Ślęży w badaniach nad historią religii
Lech Leciejewicz – Głos w dyskusji
Grzegorz Gołaś – Sakralny charakter góry w fenomenologii religii. Głos w dyskusji
Marek Cetwiński – Głos w dyskusji
Lech A. Tyszkiewicz – Głos w dyskusji

II. Origines Pentium
Lech A. Tyszkiewicz – Origo gentis Hunnorum
Aleksander Paroń – Zagadnienie origines Pentium w dworskiej w historiografii
bizantyjskiej. Głos w dyskusji
Mariusz Pandura – Origo Gepidarum
Lesław Spychała – „Qui… Ungros Agarenos mutant, longa via errant”. W kwestii
średniowiecznych poglądów na origo Hungarorum
Władysław Duczko – Stara Uppsala a szwedzkie origo gentil
Mariusz Rosik – Początki Izraela. Biblia i archeologia a zasiedlaniu Kanaanu
Andzrej Pleszczyński – „Fetyszyzm początków” w ideologii władzy czeskiego średniowiecza

III. Origines civitatum
Lucyna Harc – Dziejopisarskie przekazy na temat początków Wrocławia w ocenie S.B.
Klosego
Wojciech Mrozowicz – Z dyskusji nad początkami klasztorów w średniowiecznej
historiografii śląskiej
Przemysław Wiszewski – Zakonnicy i dworzanie – tradycje fundacji klasztorów w średniowiecznym dziejopisarstwie śląskim XIII-XVw.