Autor dba o to, by czytelnik odnosił wrażenie, że ma do czynienia z prawdą, i dlatego przytacza nawet dosłowne listy, dokumenty (jak uniwersał królewski w "potopie"), w innych zaś razach, by zamyśleniu nadać pozór prawdy, sam takie listy osób ważnych układa i wplata je w tok opowieści. To pewna, że zasadniczo od prawdy nigdzie nie odbiega - toteż Trylogia jest w dziejach powieści zjawiskiem dość wyjątkowym: uczyć się z niej można historii bez obawy, by nie przyswoić sobie fałszów.
Wstrząsa nami, wzrusza nas Sienkiewicz w Trylogii ustawicznie. Nie ma rozdziału, przy którego czytaniu nie zabiłoby nam serce żywiej, czasem ze wzruszenia odkładamy książkę, czasem czytamy z wypiekami na twarzy, czasem siłą musimy panować nad sobą, bo czujemy, że powieki wilgotnieją nam coraz bardziej.
Czym była i jest Trylogia dla Polski i Polaków? Jest to pieść na cześć bohaterstwa, miłości ojczyzny! Jest nowiną dobrą, umocnieniem dla wątpiących, pokrzepieniem dla tych, którzy w najcięższych warunkach wiary nie stracili. Jest głosem wielkim, wołającym:
- Nie wolno wyzbywać się nadziei! Nie masz mocy, która by nas zmogła, gdy wszystkie swe siły poświęcamy ojczyźnie i gdy iść będziemy wszyscy razem w zwartym szeregu!

K. Wojciechowski, "Henryk Sienkiewicz", 1917  

źródło opisu: Okładka wydania
źródło okładki: Skan własny