Powieść Ramóna del Valle-Inclán Tyran Banderas jest jednym z arcydzieł literatury hiszpańskiej. Ze względu na miejsce akcji – bliżej nieokreślona podzwrotnikowa republika Ameryki Południowej – i problematykę nierozerwalnie złączoną z realiami dawnych kolonii hiszpańskich utwór ten włączony został do serii „Prozy Iberoamerykańskiej”.
Skąpa raczej akcja powieści rozpada się na szereg scen, mniej lub bardziej dramatycznych epizodów, które wydarzyły się w przeciągu parudziesięciu godzin we zburzonym kraju. Wokół wszechmocnego prezydenta generała Banderasa skupia się garstka Hiszpanów, zwanych przez tubylczą ludność gaczupinami, którzy mają na względzie jedynie własną korzyść. Podobną politykę prowadzą także dyplomaci obcych państw. W kraju wzmaga się działalność opozycji, krwawo tłumiona przez prezydenta. Siły rewolucyjne, których trzon stanowią prości, ale zdeterminowani Indianie, doprowadzą w końcu do upadku znienawidzonego Tyrana.
Ramón del Valle-Inclán przeszedł do historii literatury przede wszystkim jako niezrównany mistrz słowa. W utworze, który oddajemy do rąk czytelnika, autor stosuje charakterystyczną technikę: na tle jaskrawo zarysowanej kurtyny przesuwają się aktorzy, a właściwie marionetki. Cechy zewnętrzne postaci – mimika twarzy, gesty, chód – są często bardziej istotne od wypowiedzi.

[Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1973]