Kiedy Kazimierz Przerw-Tetmajer męczony ponurymi wizjami fin de siecle'u o tarcz e przeciw włóczni złego, adwersarz - człowiek z końca XIX wieku, zamiast odpowiedzieć głowę zwiesił niemy. Przedstawione w książce wybitne osobowości XX wieku dzięki swoim wyjątkowym talentom, wrażliwościom, a także dzięki autentycznemu zaangażowaniu, mają siłę, by na zadane przez Tetmajera pytanie odpowiedzieć. Tarczą Jana Pawła II była wielka wiara w człowieka i miłość Boga, dla Ryszarda Kapuścińskiego - wyostrzony zmysł obserwatora i nieszablonowy punkt widzenia, który poruszył sumienia ludzi niewrażliwych na nierówność społeczną. Niezwykły dar pozwolił Witoldowi Lutosławskiemu komponować najpiękniejsze symfonie, a geniusz Czesława Miłosza ubrał w poezję słowa krytykuje słabą kondycję intelektualno-moralną współczesnego człowieka. Tarczą dla Ignacego Paderewskiego była bezgraniczna miłość do muzyki i ojczyzny, dla Józefa Piłsudskiego - chłodny umysł przywódcy i gorące serce patrioty, a dla Władysława Reymonta współczucie i niezgoda na nędzę, które podyktowały wersy znakomitych książek. Tarczą dla Wisławy Szymborskiej jest celny, prosty i genialny żart, a dla Andrzeja Wajdy powaga wobec historii Polski. Dla Lecha Wałęsy - odwaga, by wbrew przeciwnościom zmieniać, co niezmiennie trwać miało.