Dzieje łodzi tak dalece różnią się od przeszłości innych miast, nie tylko polskich, lecz również europejskich i większości pozaeuropejskich, iż trudni przeprowadzić pomiędzy nimi porównania. Ze skromnej mieściny feudalnej przekształciła się ona w połowie XIX w. w ludny i prężny ośrodek przemysłowy, a narastające w okresie kapitalizmu sprzeczności klasowe oraz zacofanie i zaniedbanie w wielu dziedzinach życia społeczno-gospodarczego sprawiły iż przechodzenie po 1945 r. do ustroju socjalistycznego odbywało się tutaj w wyjątkowo dynamiczny i wyrazisty sposób.
Na przykładzie historii Łodzi rysuje się przeto wyraźnie obraz genezy i rozwoju kapitalizmu w Polsce, polskiej klasy robotniczej i burżuazji oraz procesów dziejowych prowadzących nasz kraj do wkroczenia na drogę budowy socjalizmu.

Ryszard Rosin  

źródło opisu: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1988
źródło okładki: zdjęcie autorskie