Tym razem chcę się z Wami dla odmiany podzielić wrażeniami z książki, która nie jest powieścią. Różnie się ją klasyfikuje - jako biografię czy publikację popularnonaukową. Chociaż wydawca uzupełnił to wydanie o wiele przypisów, ilustracji oraz dodatkowy rozdział dotyczący technicznych aspektów omawianych szyfrów - razem z dołączoną bibliografią daje to więc aparat naukowy, no ale cóż... W każdym razie nie jest to żadna fikcja literacka, ale efekt wielu lat pracy autorki, Virginii Fellows.

Sam tytuł może nasuwać skojarzenia z "Kodem Leonarda da Vinci" Dana Browna, ale choć wiele je różni, nie są to skojarzenia zupełnie bezpodstawne. "Kod Szekspira" to opowieść fascynująca i kontrowersyjna, ukazująca zupełnie nowe oblicze epoki elżbietańskiej. Historia zbyt niebezpieczna, by napisać o niej wprost, została zaszyfrowana, aby zachować ją dla przyszłych pokoleń.

W listopadzie 1623 roku opublikowany został zbiór 36 sztuk Szekspira, znany jako Pierwsze Folio. Zaledwie miesiąc wcześniej ukazało się De Augmentis Scientarum Francisa Bacona, wielkiego filozofa i myśliciela. Szczegółowo opisał w tej pracy nowy sposób szyfrowania wiadomości - tzw. szyfr biliteralny. Zastosowanie tego właśnie szyfru do dramatów Szekspira dało zaskakujące rezultaty. Odczytany tekst stanowi zapis życia Bacona i to jemu przypisuje autorstwo wspomnianych sztuk. "Kod Szekspira" opisuje najważniejsze (i najciekawsze) wydarzenia zawarte w treści szyfrogramu.

Wątpliwości co do autorstwa dzieł szekspirowskich to żadna nowość. Spór ortodoksyjnych szekspirologów (u nich niepodzielnie króluje aktor Will Shaksper) z antystratfordczykami (mają swoich kandydatów, m. in. Francisa Bacona, Edwarda de Vere, Christophera Marlowe'a czy nawet samą królową Elżbietę) trwa od stuleci i nic nie wskazuje na to, żeby miał zostać w najbliższym czasie rozstrzygnięty. Trudno uwierzyć, że arcydzieło literatury angielskiej mógł napisać niewykształcony syn rękawicznika, nie ma dowodów na to, żeby skończył jakąkolwiek szkołę. Jego rodzice byli podobno niepiśmienni i podpisywali się krzyżykiem... Nie odnaleziono dotychczas żadnego rękopisu, a wiadomo, że żaden ze spadkobierców Shakspera nie był w ich posiadaniu. Większość jego dramatów ukazała się zresztą najpierw anonimowo, nazwisko dodano dopiero później. Spośród 36 sztuk Pierwszego Folio aż połowy jednak nigdy wcześniej nie opublikowano, pojawiły się, gdy William od siedmiu lat już nie żył. Co zastanawiające, nikt nawet o nim nie wspomniał, kiedy ten umarł. Śmierć tak popularnego dramaturga z pewnością nie przeszłaby niezauważona. A jeden z redaktorów Pierwszego Folio, Ben Jonson, w odzie ku jego pamięci zawarł zagadkowe słowa:

Skąd to sformułowanie, skoro Szekspir swój grobowiec miał (pomnik w kościele Holy Trinity w Stratfordzie)? Jeśli damy się przekonać opowieści z szyfrogramu, wszystko zaczyna układać się w logiczną całość.

Z "Kodu Szekspira" dowiadujemy się jednak o wiele więcej. Francis Bacon, ukrywając swoją prawdziwą tożsamość pod innymi nazwiskami, napisał nie tylko dzieła Williama Szekspira, ale także Roberta Greene'a, George'a Peela, Edmunda Spensera i sztuki sceniczne Christophera Marlowe'a. To jednak nie koniec sensacyjnych doniesień. Francis nie mógł być biologicznym dzieckiem Baconów (wszyscy mieli jasne włosy i niebieskie/szare oczy, on jeden z całej rodziny oczy miał piwne, a włosy czarne). Obalony zostaje mit "Królowej Dziewicy". Poznajemy istotę jej relacji z Leicesterem czy Robertem Devereux, prawdziwe oblicze Roberta Cecila i jego intrygi - to wszystko daje zupełnie inne spojrzenie na historię tego okresu i pozwala zrozumieć wiele z ówczesnych wydarzeń. Dlaczego te i inne tajemnice musiały zostać zaszyfrowane? Mówienie o nich otwarcie zostałoby uznane za zdradę. Elżbieta nie zawahałaby się skrócić takiego śmiałka o głowę. Nawet jeśli miałby to być jej własny syn.

Książkę Virginii Fellows czyta się jak sensacyjną powieść - z wypiekami na twarzy i ustami szeroko otwartymi ze zdumienia. Zwłaszcza że została napisana w tak przystępny sposób. Dołączona bibliografia i opisanie zasad odczytywania szyfru pozwalają na podjęcie własnego śledztwa. O tej książce nie da się zapomnieć. Pytanie, czy to, o czym przeczytaliśmy, jest prawdą, nie daje spokoju. Wejście do tajemnicy odkryto już dawno, wielu jednak robi wszystko, aby wciąż go nie dostrzegać.
Wybór należy do każdego z nas - zachęcam więc do lektury.

Francis Bacon is charged with investigating the murder of a fellow barrister at Gray's Inn. He recruits his unwanted protégé Thomas Clarady to do the tiresome legwork. The son of a privateer, Clarady will do anything to climb the Elizabethan social ladder. Bacon's powerful uncle Lord Burghley suspects Catholic conspirators of the crime, but other motives quickly emerge. Rival barristers contend for the murdered man's legal honors and wealthy clients. Highly-placed courtiers are implicated as the investigation reaches from Whitehall to the London streets. Bacon does the thinking; Clarady does the fencing. Everyone has something up his pinked and padded sleeve. Even the brilliant Francis Bacon is at a loss — and in danger — until he sees through the disguises of the season of Misrule.

AMAZON US

The Widow's Guild is the third Francis Bacon mystery in the series and, as such, it functions as both a stand-alone read and (even better) as an expansion of the prior mystery's themes. Set in the politically stormy summer of 1588, the Spanish armada has been defeated, and Francis Bacon is involved not in a political war but in a personal battle when his assistant is accused of murder and locked in the Tower after trysting with a rich newlywed.

Bacon is tasked with proving his assistant's innocence, which seems a fairly predictable turn of events given his relationship with the man and political connections that turn to him to solve cases of high-profile murders. What is less predictable (and wonderfully engrossing) is the turn of events that leads Bacon to realize that the real perp has something more insidious in mind than a singular crime.

As the nation recovers from months of war and Bacon undertakes a more dangerous battle on the home front, it quickly becomes evident that what drives The Widows Guild is not a politically charged atmosphere nor even a killer's questionable motives: it's author Castle's attention to building historical atmosphere and intriguing twists that ply men and women against one another and expose some of the emotional perceptions of each sex.

Accidents that turn into strokes of luck, books with messages, and Bacon's own confrontation with his role in society and its effect upon others are steeped in the cultural and social atmosphere of its times and bring characters and events to life.

The result is a historical mystery that excels in depth as it presents a saga of vengeance and change, discussing character and theories of murder that takes Bacon his and readers on a whirlwind tour from dungeons to mansions in search of answers that question the very tenants guiding his life and actions.

Fans of historical mysteries will find this book just as captivating and well-done as the rest in a highly recommended read brimming with action and captivating scenarios.

This second book in the Francis Bacon mystery series is a strong as the first. At times bawdy and rowdy, at times thought-provoking, it centers around outgoing and adventurous Thomas Clarady, student and first-time spy, but the scholarly Bacon plays a key role as Tom’s spymaster. The contrast in their characters and lifestyles gives depth and texture to the story. Castle weaves religious-political intrigue, murder mystery, and Tom’s colorful friendships and love life into a tightly-paced plot. The murder mystery and the spy story mix, and though the latter often takes the upper hand, the author keeps track of all the threads. Christopher Marlowe, who is portrayed with quite a flair, plays a role in both plot lines.

The writing is never pedantic, yet each scene is crafted with well-chosen historical details that gives the reader a full sense of the times—the smells, the sounds, the clothes and furnishings, and the beliefs and customs of Elizabethan England. Some historical novelists feel the need to dump all of their research into a book, smothering the story. Castle knows better. She has such a grasp of the times she can use settings, props and costumes as needed, to reveal and enhance characters and events, but never clutter the story. And speaking of costumes, there is a Shakespearian feel to various layers of disguises employed by some of the characters.

One particular scene I found fascinating and revealing was the Rogation Day event. It illustrates the contrast between the Anglicans and the Puritans and the tensions between them. While the issue of religious fanaticism in politics is serious, and the insights Tom gains into how it feels to be a member of such a zealous community are also serious, there are comic touches such as the conflict between two young ladies of opposing views, and Tom’s delightful response to it. I’m sure my neighbors heard me laugh. The balance between comedy and food for thought is just right—and suited to a story told primarily in Tom’s point of view.

The final chapter, amusingly, shows Tom from Bacon’s point of view, so different from how Tom experiences himself. At first the ending seemed a bit dry as the conclusion of such a vivid and juicy book, but then it struck me a sort of “after the ecstasy, the laundry” realism, as Francis Bacon gets on with getting on in the world.

Note: I recommend reading the series in order, starting with Murder by Misrule.

Sales links to buy from all e-book retailers can be found on

http://www.annacastle.com/francis-bacon-series/death-by-disputation