Już jutro przypada kolejna rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego, w tym roku wyjątkowa, bo 70. Z tej okazji na rynku zapanował wysyp publikacji starających się już nie tylko przybliżyć czytelnikom te dramatyczne wydarzenia, ale podejmujących próbę oceny zasadności zorganizowania tego zbrojnego wystąpienia mieszkańców okupowanej stolicy. Bez względu na to, jaki jest nasz stosunek do Powstania, powinniśmy w tak szczególnym momencie sięgnąć po przynajmniej jedną z nich, chociażby po to, by lepiej zrozumieć te tak już odległe zajścia.

Oto kilka propozycji publikacji poświęconych Powstaniu Warszawskiemu. Nie wszystkie z nich to nowości, część to rocznicowe reedycje, inne to po prostu pozycje obowiązkowe, które wypada (choćby pobieżnie) znać.

W środę, 29 stycznia, poznaliśmy zwycięzców tegorocznej edycji nagród przyznawanych przez „Magazyn Literacki KSIĄŻKI”.  Już po raz dwunasty zespół redakcyjny magazynu wybrał Książki Roku.

Jak sama nazwa wskazuje, zamiast skupiać się na jednej, pozycji najlepszej z najlepszych, w tym wypadku dyplomatycznie wskazanych zostaje kilka książek, które sobie na ten tytuł zasłużyły. W jaki sposób zostaje dokonany ten wybór? Pozwolę sobie zacytować informację zamieszczoną na stronie rynek-książki.pl:

 

Co miesiąc zespół redakcyjny pod przewodnictwem Krzysztofa Masłonia wybiera cztery tytuły, które zasługują na szczególną uwagę czytelnika ze względu na swoje wartości poznawcze, literackie czy artystyczne. Wyróżnione pozycje otrzymują tytuł KSIĄŻKI MIESIĄCA. W ten sposób przez cały rok powstaje lista 48 tytułów. Spośród KSIĄŻEK MIESIĄCA zostaje wybranych sześć najważniejszych tytułów, które otrzymują tytuł KSIĄŻEK ROKU.

Kto zalicza się do grona tych szczęśliwców?

Wydawnictwo Biały Kruk za Wielką księgę patriotów polskich (kategoria „historia”)

Społeczny Instytut Wydawniczy Znak za Ostatnie rozdanie Wiesława Myśliwskiego (kategoria „proza polska”)

Wydawnictwo Zysk i S-ka za Legion Elżbiety Cherezińskiej (kategoria „proza polska”)

Wydawnictwo W.A.B. za Ludzką rzecz Pawła Potoroczyna (kategoria „proza polska”)

Dom Wydawniczy Rebis za Obłęd `44 Piotra Zychowicza (kategoria „publicystyka historyczna”)

Wydawnictwo Agora i Świat Książki za Za żelazną kurtyną Anne Applebaum (kategoria „historia”)

Tak, w tym przypadku nagradzane zostają wydawnictwa, a nie autorzy. Trzeba przyznać, że z wyjątkiem pana Wiesława Myśliwskiego (oraz ewentualnie Pawła Potoroczyna), decyzje redakcji są odrobinę zaskakujące. Trochę uderza brak wśród nagrodzonych pozycji tak popularnej ostatnio i chyba stojącej na nie najgorszym poziomi formy reportażu.

Wydawcą roku zostało Wydawnictwo G+J Książki (teraz Burda Książki), natomiast za wydarzenie ubiegłego roku uznano zainicjowaną przez wydawnictwo Egmont Polska akcję „Czytam sobie”.

Nagroda specjalna za Najlepszą Publicystykę powędrowała w ręce wydawnictwa Biały Kruk za publikację Oburzeni. Biorąc pod uwagę istotę tytułowego ruchu, jego ścisłe powiązania ze światem polityki oraz tą częścią kościoła reprezentowaną przez księdza Rydzyka, wybór ten wydaje się być nieco kontrowersyjny. Niezbyt przekonująco brzmi również uzasadnienie tego wyboru przedstawione przez redaktora naczelnego miesięcznika Piotra Dobrołęckiego:

Autorzy tekstów zawartych w książce „odsłaniają mechanizmy funkcjonowania systemu, który jest swoistym mikstem epoki PRL z demokracją, wolnego rynku z gospodarką mafijną, wolności ze swawolą, kultury z dehumanizacją życia. Wypowiadają się na tych łamach, nieraz bardzo błyskotliwie, ludzie o dużej wiedzy, wybitni myśliciele, doświadczeni działacze – wszyscy mocno zatroskani. Profesorowie, politycy, hierarchowie, ludzie kultury, dziennikarze, autorzy książek – wszyscy poważnie zaniepokojeni. Sędziwy kardynał, artysta fotografik, międzynarodowy wykładowca, wybitny biblista, słynny zakonnik, młody naukowiec, ciemiężony parlamentarzysta, niezależny przedsiębiorca, bezkompromisowa reporterka, kandydat na premiera i były premier, odważny i rozważny biskup, dociekliwy recenzent – wszyscy chcą pomóc. A pomoc w tym przypadku oznacza stanowczą niezgodę na zło.

 

Oczywiście istnieje prawdopodobieństwo, że jest to faktycznie książka dobra. Niewielkie, ale zawsze.

Wydawnictwa Nasza Księgarnia oraz Prószyński Media otrzymały z kolei Nagrody miesięcznika „Notes Wydawniczy”.

Więcej informacji dotyczących tego wydarzenia można znaleźć tutaj.