PocketBook Color Note to kolejny tej marki notatnik obsługujący rysik służący do odręcznego pisma. Od poprzednio tutaj recenzowanego InkPada Eo różni się nie tylko parametrami technicznymi, ale w dość znacznym stopniu także oprogramowaniem. Przez ponad miesiąc starałem się przekonać jak daje sobie radę zarówno w charakterze czytnika jak i notatnika. Zapraszam do lektury recenzji notatnika PocketBook Color Note.

PocketBook Color Note w promieniach zimowego słoneczka

PocketBook Color Note od strony technicznej

Urządzenie zadebiutowało jesienią na berlińskich Targach IFA 2024 (więcej we wpisie “Czytniki książek elektronicznych na Targach IFA 2024”. Chciałem go wtedy zobaczyć między innymi z powodu niskiej (jak na dzisiejsze czasy) rozdzielczości zastosowanego w nim ekranu E-Ink Kaleido 3 Mobius - 227 ppi dla obrazów czarno-białych i 76 ppi dla kolorowych. Tu warto wspomnieć, że “Mobius” w nazwie oznacza plastikową bazę ekranu, dzięki czemu powinien on być odporny na stłuczenia.

Ekran PocketBooka Color Note może wyświetlać do 4096 kolorów

Na szczęście kolorowy dotykowy ekran o przekątnej 10,3 cala (26,1 cm) sprawia całkiem dobre wrażenie. Oczywiście, podobnie jak przy najpopularniejszych urządzeniach z tego typu ekranem E-Ink Kaleido 3, tu także kolorów jest mniej (4096) i nie są tak intensywne jak na ekranach nowoczesnych tabletów czy smartfonów. Ale, co było dość zaskakujące,  w porównaniu z ekranami czytników o większej rozdzielczości Color Note nie wygląda wcale źle. W sumie problemem ekranu pozostaje nie tyle mała rozdzielczość co silne artefakty (tzw. ghosting), o których pomału już zapominałem testując nowsze czytniki. W codziennym korzystaniu sprawdza się więc ikonka pełnego odświeżania ekranu, która została umieszczona na pasku w lewym górnym rogu ekranu. Ma to znaczenie głównie przy wyświetlaniu elementów graficznych. Nie dotyczy generalnie tekstu, który generalnie wyświetla się “czysto”. 

Jak to przy kolorowym ekranie w czytnikach bywa, także tu ważne jest wbudowane oświetlenie. PocketBook Color Note prezentuje się pod tym względem bardzo dobrze, ponieważ światło jest rozprowadzane równomiernie na całej powierzchni ekranu. Podczas czytania w pomieszczeniach, mam natężenie zwykle ustawione na 50-60%. Przy ciemniejszych publikacjach z dużą ilością grafik, można ustawić większy poziom. Dzięki regulowanej temperaturze barwowej, można sobie dopasować “ciepłotę” oświetlenia (bardziej białe lub bardziej żółtawe światło). Globalnie definiuje się też kontrast i nasycenie kolorów gamma. To bardzo dobry pomysł, bo na bieżąco można dopasowywać sposób wyświetlania kolorów do charakteru otwartej publikacji. Sprawdza się to głównie przy plikach PDF z dużą ilością map, wykresów czy zdjęć oraz komiksach. Uwiera natomiast brak możliwości zdefiniowania lub wyboru trybów wyświetlania kolorów - szybkość versus jakość.

Na ekranie PocketBooka Color Note często można dostrzec artefakty (pozostałości z poprzednich stron), jak na przykład tutaj na polach do wyboru koloru rysika

Wzięcie urządzenia do ręki pozwala docenić metalową obudowę, która sprawia bardzo solidne wrażenie. W połączeniu z “nietłukącym” ekranem typu Mobius wzbudza to zaufanie co do trwałości sprzętu. Zarówno więc pod względem użytych materiałów jak i jakości wykonania nie można mieć do PocketBooka Color Note zastrzeżeń. Całą obudowa jest gładka, a jedyny przycisk (wyłącznik podświetlany diodą sygnalizującą pracę procesora lub ładowanie baterii) jest na dolnej krawędzi. Obok niego znalazło się gniazdo USB-C oraz mikrofon i głośnik. Na pleckach obudowy ukryta jest sprytnie wąska klapka, która po lekkim odsunięciu do góry, odsłania zaczepy do zamontowania firmowej okładki i dostęp do gniazda microSD. Pod względem wzornictwa i przyjazności, to zabrakło mi trochę szerszego jednego boku, aby lepiej było trzymać urządzenie podczas pisania rysikiem gdy trzymam urządzenie “w powietrzu”. Tak zaprojektowany był wcześniejszy model - PocketBook InkPad Eo - i to mi się sprawdzało. 

PocketBook Color Note na dolnej krawędzi obudowy ma głośnik, gniazdo USB-C, wyłącznik i mikrofon

Jako, że Color Note ma służyć jako notatnik, bardzo cieszy matowe pokrycie ekranu. Niweluje ono w znacznym stopniu odblaski światła, co wyraźnie poprawia komfort czytania. Ale jeszcze lepiej sprawdza się podczas notowania. Rysik zachowuje się jak podczas pisania na papierze i nie ślizga się po ekranie. Może to negatywnie wpływać na żywotność końcówek rysika, ale warto jest to poświęcić dla większego komfortu pisania. Rysik nie ma możliwości magnetycznego mocowania do obudowy, więc wybierając etui warto pamiętać o uchwycie na niego. 

Rysik od PocketBooka Note Color (na drugim planie) i od Kindle Scribe (na pierwszym planie)

A jeśli chodzi o rysik, to niestety sprawia on przeciętne wrażenie. Nieźle się go trzyma podczas pisania, nie wyślizguje się z palców. Wydaje mi się jednak trochę za cienki i za lekki. Ale jako, że jest on w standardzie Wacom, zawsze można podmienić go na inny, lepiej pasujący do upodobań. Ja na przykład korzystałem podczas testów także z rysika Kindle Scribe. Bardzo dobrze się spisywał, choć ekran inaczej na niego reagował niż na rysik dostarczony z PocketBookiem. Przy korzystaniu z tych samych narzędzi, linie pisane rysikiem Kindle były grubsze niż przy korzystaniu z rysika PocketBooka. Górna końcówka rysika może służyć w aplikacji "Notatki" jako gumka do mazania. 

W pudełku razem z PocketBookiem Color Note znajdziemy kabel USB-C, rysik i zapasowe końcówki do niego wraz z uchwytem do ich wymiany

Słabiej wygląda recenzowany notatnik pod względem pozostałych komponentów decydujących o jego wydajności. Pamięci jak na czytnik jest sporo, bo 25,6 GB (32 GB pomniejszone o pliki systemowe). Jednak w przypadku urządzenia przeznaczonego do pracy z “opasłymi” PDF-ami można by się spodziewać więcej. Na szczęście można ją rozbudować przy pomocy karty microSD (do 256 GB). Czterordzeniowy procesor taktowany zegarem do 1,5 GHz i 4 GB pamięci operacyjnej w połączeniu z Androidem w wersji 12 nie zapewniają odpowiednio wysokiej wydajności. Otwieranie dużych plików w PocketBook Readerze jak i uruchamianie niektórych aplikacji trwa zbyt długo. 

Na czytniku można instalować własne aplikacje, na przykład korzystając ze sklepu Google Play. 

PocketBook Color Note - codzienne korzystanie

Po uruchomieniu pokazuje się przejrzyście zaprojektowany ekran startowy, który prezentuje głównie miniaturki ostatnich notatek. Poniżej znajdują się okładki dokumentów, które były otwierane w PocketBook Readerze. Na dole ekranu umieszczono pasek często używanych aplikacji, który można modyfikować (po przytrzymaniu palcem). Przy dolnej krawędzi ekranu jest standardowe androidowe menu składające się zwykle z trzech ikon (od lewej): powrotu (zakrzywiona strzałka), ekranu startowego (domek) i otwartych aplikacji (plik kartek). W tej ostatniej można się przełączać między aktywnymi aplikacjami. Jednak trzeba je sobie przewijać, aby znaleźć tę właściwą. Tu by się przydał też widok listy czy kafelków, gdzie byłoby ich więcej na jednym ekranie i wystarczyłoby wskazać odpowiednią miniaturkę na ekranie bez konieczności przewijania. Uwaga dla takich gap jak ja: ikonka w prawym górnym rogu okna przełączania między aktywnymi aplikacjami wcale nie służy do zmiany ich widoku, lecz zamyka je wszystkie. Zaś ikonka śmietnika na dole ekranu zamyka tylko tę jedną widoczną aktualnie. Ogólnie menu jest uproszczone, nastawione na klarowność i przyjazność dla użytkownika. Pod tym względem widać przemyślaną strategię, aby nie przeładowywać interfejsu użytkownika. 

PocketBook Color Note - ekran startowy

Color Note posiada żyroskop, dzięki któremu obraz na ekranie może być automagicznie obracany w zależności od położenia urządzenia. Dość dobrze działa to w aplikacjach, choć można by oczekiwać szybszej reakcji. Opcję obracania da się wyłączyć w menu ustawień “wyświetcz/autoobracanie ekranu”. Niestety interfejs strony głównej PocketBooka nie przewiduje pracy w trybie poziomym (landscape), więc na przykład pracując z dwoma aplikacjami ustawionymi poziomo, to i tak przełączając się między nimi, ekran menu zobaczymy przez chwilę w ustawieniu pionowym. 

Menu czytnika jest przemyślane i czytelne, o czym świadczy ekran startowy (ekran po prawej) czy sposób wyświetlania biblioteczki PocketBook Readera (ekran po lewej)

PocketBook Reader - codzienne czytanie

Domyślną aplikacją do otwierania e-booków jest PocketBook Reader. To z jego poziomu można na przykład uzyskać dostęp do firmowej chmury PocketBook Cloud. Przy okazji niestety możemy mieć w biblioteczce wyświetlane reklamy z firmowej księgarni. Po jakimś czasie chciałem je wyłączyć i wylogowałem się z konta PocketBook Store. Ale wtedy zniknął mi dostęp do wszystkich utworzonych wcześniej notatek. Trzeba więc zalogować się na konto w PocketBook Store na stałe, nawet jeśli w firmowym sklepie nie planujemy zakupów (tym bardziej, że nie ma polskiej wersji firmowej księgarni). Bez tego aplikacja “Notatki” pracuje w trybie “demo”, czego na pewno nie oczekujemy po tego typu urządzeniu jak Color Note. Uważam, że wymóg logowania do księgarni aby korzystać z notatek, powinien być przy najbliższej aktualizacji oprogramowania zniesiony. 

W urządzeniu bardzo brakuje znanej z czytników usługi Send-to-PocketBook, która umożliwia bezprzewodową wysyłkę dokumentów (np. z komputera) wprost do czytnika. Ale na szczęście firmowa chmura może być  (potencjalnie) jej zastępnikiem. Aby dodać plik do chmury, najpierw trzeba na komputerze otworzyć stronę WWW usługi i dodać plik do naszego konta. Po uruchomieniu PocketBook Readera, dokument jest dostępny do pobrania. Usługa dba także o synchronizację postępów czytania pomiędzy różnymi urządzeniami, które są do niej podpięte. Do dyspozycji mamy 5 GB pamięci dyskowej w chmurze. Menu strony WWW usługi jest np. w języku angielskim, zaś wersji polskiej brak.

W razie kłopotów z kontem w chmurze PocketBook Cloud (ekran po lewej) i niewiele wnoszących komunikatach przy próbie ponownego zalogowania (ekran po prawej) można spróbować pominąć ponowne logowanie i czasem wszystko wraca do normy

Ogólnie połączenie z chmurą PocketBook Cloud działa sprawnie. Do momentu, gdy wyświetli się komunikat “Musisz ponownie się zalogować”. Za pierwszym razem wylogowałem się, wyczyściłem pamięć urządzenia i po restarcie mogłem powrócić do korzystania z chmury w PocketBook Readerze. Po jakimś czasie jednak taka sytuacja mi się powtórzyła i to kilka razy. PocketBook Reader ewidentnie miewa kłopoty ze współpracą z firmową chmurą. A wyświetlane wtedy na czytniku komunikaty nie są wcale pomocne. Gdy po raz kolejny zobaczyłem informację “Coś poszło nie tak” przy kolejnej próbie połączenia z chmurą, to z PocketBook Cloud zrezygnowałem. W końcu przeszedłem na synchronizację z usługą Dropbox. Nie jest to jednak tak wygodne (szczególnie jeśli nie płacimy za dostęp do Dropboksa na wielu urządzeniach). W każdym razie kłopoty nie były spowodowane awarią usługi, bo w tym czasie na komputerze mogłem z firmowej chmury korzystać bez problemu, a czytnik miał połączenie z internetem przez wi-fi. PocketBook Reader potrzebuje w tym zakresie poprawek.

Jeśli podręczne menu w postaci ikonek jest nieczytelne, można je wyświetlić w pionie z podpisami poszczególnych opcji

Podczas korzystania z aplikacji, bardzo przydaje się dość rozbudowane podręczne menu. Wyświetla się, po przytrzymaniu palcem słowa w tekście. Daje ono szybki dostęp do tłumaczenia, zaznaczania czy wyszukiwania w Wikipedii oraz przy wykorzystaniu wyszukiwarki Google. Niestety nie działa odesłanie do wpisów w Wikipedii. Czytnik generuje zły odsyłacz i spodziewane hasło nie jest wyświetlane. Problem dotyczy dokumentów w formacie PDF, zarówno po polsku jak i obcojęzycznych.

Tłumacz Google umożliwia przekład nie tylko pojedynczych słów, ale i większych fragmentów tekstu

Dużą zaletą programu jest możliwość integracji z zewnętrznymi usługami jak Tłumacz Google czy mechaniczny lektor TTS (domyślnie także w wersji Google). Wywołać je można ze wspomnianego podręcznego menu. Tłumaczenie działa sprawnie, a dzięki wbudowanemu głośnikowi można też od razu odsłuchać wymowę szukanego słowa czy frazy. Jednak działanie lektora (TTS) bywa zaskakujące. Kilka razy, gdy go uruchomiłem, nie odczytał zaznaczonego słowa, ani nawet nie zaczął odtwarzania na otwartej stronie, lecz zaczynał od początku całej książki. Tak nie powinno być. Po jakimś czasie zepsuło się też coś w ustawieniach, bo teraz nie mogę palcem trafić w klawisze odtwarzania. Ekran reaguje na dotyk, ale w innym miejscu okienka ustawień TTS niż to powinno być. 

Podczas lektury w PocketBook Readerze, Color Note miewa kłopoty z zasypianiem. Czasem poprawnie przechodzi w stan uśpienia, wyświetlając odpowiednią informację na ekranie. Ale często bywa tak, że na ekranie wciąż wyświetlona jest ostatnio czytana strona. I wtedy biorąc do ręk czytnik, nie wiem czy jest on uśpiony, czy nie. Czasami też czytnik niby jest uśpiony, ale świeci się wciąż dioda włącznika, co wskazuje na ciągłą pracę urządzenia. W takim przypadku możemy się zdziwić, gdy szybko rozładuje się bateria, choć wcale nie powinna.

Przy przechodzeniu urządzenia w stan uśpienia, warto sprawdzić czy wciąż nie świeci się dioda wyłącznika sygnalizująca, że wciąż pracuje

PocketBook Reader jest także domyślną aplikacją otwierającą pliki PDF. W tej roli sprawdza się całkiem nieźle, choć nie jest tak intuicyjny jak przyzwyczaiły nas do tego czytniki Pocketook. Trzeba chwilę się natrudzić, aby rozgryźć wszystkie dostępne opcje dopasowania strony PDF-a do ekranu, które znajdują się w menu “Widok” oraz “Tekst”. To obecnie mój podstawowy sposób czytania podręczników zawierających jakieś elementy graficzne.

Nie wszystkie aplikacje zainstalują się na PocketBooku, jak choćby często polecany szkicownik Concepts (ekran po lewej). Nie wszystkie też będą używalne, jak choćby ReadEra so czytania e-booków (ekran po prawej), którą dość szybko usunąłem

Sam PocketBook Reader wymaga sporo poprawek, które wyeliminują błędy (na przykład w tłumaczeniu pozycji menu) i poprawią jego stabilność działania.

Własne aplikacje (od Sasa do Lasa)

Przy okazji testowałem także inne aplikacje, które wydały mi się przydatne na tego typu urządzeniu jak PocketBook Color Note. Jedną z nich była Pocket przeznaczona do czytania tekstów pobranych ze stron WWW. Po raz pierwszy korzystałem z niej na czytnikach Kobo, gdzie strona WWW wygląda (po pobraniu) tak jak zwykły e-book. Bez reklam, bez spowalniaczy, ekran po ekranie (bez przewijania) - taki dokument czyta się bardzo wygodnie. Podobnie jak teksty wysłane przy pomocy Push to Kindle na adres czytnika w usłudze Send-to-PocketBook. Niestety w recenzowanym PocketBooku takowej usługi brak, jak już wspomniałem. Więc tylko dlatego sięgnąłem po aplikację Pocket. Nie wypełniła ona jednak pustki po Send-to-PocketBook. A to głównie dlatego, że teksty w tejże aplikacji w wersji androidowej i tak przewija się (płynnie) po ekranie zamiast wyświetlania strona po stronie. Nie sprzyja to komfortowi czytania na ekranie z papieru elektronicznego. Odpuściłem.

Z powodu słabej przewidywalności co do zachowań PocketBook Readera, sięgnąłem też po inne programy do wyświetlania EPUB-ów. KORerader zrazu mnie zawiódł. Wywalił się przy zmianie orientacji tekstu na ekranie. Ale podczas lektury (jeśli nie obracałem ekranu) spisywał się dobrze. Spróbowałem także ReadEry, którą testowałem przy okazji recenzji tabletu TCL Nxtpaper 10s. Niestety, ciemne tło menu i animowana zmiana stron szybko skłoniły mnie do usunięcia tej aplikacji. Jednego e-booka przeczytałem także w Moon+ Readerze. Jednak wersja z reklamami jest na dłuższą metę zbyt uciążliwa. Pozostałem przy KOReaderze.

Dokumenty Google

Większa część niniejszego tekstu powstała w edytorze Dokumentów Google uruchomionym na recenzowanym urządzeniu. Podobnie jak to zrobiłem podczas testowania PocketBooka InkPada Eo. Ogólnie się udało, ale w odróżnieniu do poprzedni recenzji, w przypadku Color Note klawiatura ekranowa nie nadążała za dość umiarkowanym tempem mojego pisania. Dużo słów z pominiętymi literami musiałem później i tak poprawiać na kompie. 

Zdecydowałem się więc spróbować pisania przy użyciu klawiatury bezprzewodowej (BT). Ale tu poniosłem porażkę, bo nie byłem w stanie zmusić jej do pisania po polsku. Nie udało mi się wejść w systemowe ustawienia “Przełącz układ klawiatury”. A tym samym zmusić PocketBooka do rozpoznawania, że chcę z klawiatury pisać polskie znaki. Po długich minutach różnych prób, odpuściłem. Sama klawiatura nie jest zła. Korzystałem z niej choćby podczas pisania recenzji czytnika Onyx Boox Palma. 

PocketBook Color Note - codzienne notowanie

Jak sama nazwa wskazuje, PocketBook Color Note to urządzenie do notowania. Dzięki chropowatości ekranu, wrażenie pisania jest bardzo miłe. Domyślna aplikacja nie oferuje specjalnie rozbudowanych opcji, ale sprawdza się w codziennym działaniu. Jednak dla osób szybko piszących, kłopotliwe może być widoczne opóźnienie pomiędzy rysikiem, a obrazem pokazywanym na ekranie. Szczególnie zaraz po otwarciu aplikacji do notowania łapałem się na tym, że przerywałem pisanie myśląc, że coś jest nie tak. Ale pismo pojawia się na ekranie, choć nie tak szybko jakby tego można sobie życzyć. 

Ekran główny aplikacji "Notatki"

Nową notatkę tworzymy podając jej tytuł i wybierając fizyczny rozmiar kartki papieru (A3, A4, A5 lub B5), orientację (pozioma, pionowa) i tło (czyste, kratki, linie, kropki, lista). Choć aplikacja generalnie reaguje na rysik, to czasami także moja dłoń pozostawiała na ekranie ślady. To dziwne, ale zdarzało się tak podczas pisania. Samo pisanie lub rysowanie odbywa się przy pomocy pięciu narzędzi - pióra, pędzla, markera, ołówka i piórka do kaligrafii (praworęczne i leworęczne). Każde z nich ma także opcję wyboru sześciu grubości, sześciu kolorów i sześciu odcieni szarości (z białym i czarnym włącznie). 

Piórko do kaligrafii w aplikacji "Notatki"

Na panelu po lewej stronie ekranu aplikacji “Notatki” można także wybrać dodatkowe opcje do wstawienia na stronę notatki: tekst maszynowy (dziesięć krojów czcionek), kształty geometryczne (pięć) i plik graficzny wczytany z pamięci. Poniżej na pasku opcji znajdują się jeszcze trzy narzędzia do edycji elementów na kartce: lasso, gumka i wybór obiektu. To o tyle ważne, że nie ma możliwości operacji na warstwach.

Do tworzenia odręcznych notatek jest pięć narzędzi, dla których można wybrać grubość linii (ekran po lewej) jak i sześć odcieni szarości lub kolorów z palety (ekran po prawej)

Do notatki można dodawać tekstowe znaczniki (tagi) i w ten sposób grupować nasze zapiski. Niestety zabrakło możliwości przekształcania odręcznego pisma na maszynowe czy rozpoznawania go na potrzeby przeszukiwania notatek. Przy wyszukiwaniu potrzebnej notki jesteśmy więc skazani na naszą pamięć bądź wspomniane etykiety. 

Notatki można wyeksportować tylko w postaci graficznej. Służy do tego ikona z trybikiem w prawym górnym rogu okna notatki. Do dyspozycji jest format PDF, PNG i PBN przy zapisie na dysku lub PDF przy wysyłce na wskazany przez nas adres poczty elektronicznej. 

Odręczne notatki na pliku EPUB w PocketBook Readerze

Opcję odręcznego notowania na plikach PDF oferuje także wspomniany wcześniej PocketBook Reader. Jeśli na przykład mamy szablon kalendarza z aktywnymi odsyłaczami łączącymi poszczególne dni czy miesiące, można korzystać z niego. Do aplikacji “notatkowej” tego typu pliku PDF nie da się zaimportować. Aby notować rysikiem na bieżącej stronie, trzeba z dolnego menu programu wybrać opcję “Hand note”. Nasze odręczne notatki są skalowane wraz ze stroną PDF. Nie da się ich wyeksportować z PocketBook Readera. No chyba, że jako zrzut ekranu. Można go wykonać z menu opuszczanego z prawego górnego rogu ekranu.

Odręcznie pisane notatki można wyeksportować w formie graficznej (PDF, PNG, PBN) do zapisu w pamięci wewnętrznej (ekran po lewej) lub w formacie PDF do wysyłki na adres poczty elektronicznej (ekran po prawej)

PocketBook Color Note - gdzie kupić?

PocketBook Color Note dostępny jest w różnych sklepach internetowych, także w oficjalnym sklepie polskiego dystrybutora marki. Obecnie cena urządzenia wynosi 2 349 PLN. 

PocketBook Color Note w ofercie Czytio (źródło: czytio.pl)

Niestety, nie znalazłem nigdzie u nas firmowej okładki. Jest dostępna w sklepie producenta na rynek niemiecki i kosztuje tam 49 EUR (ok. 205 PLN).

Firmowa okładka na PocketBook Color Note na niemieckiej stronie producenta (źródło: pocketbook.de)

Podczas testów korzystałem z uniwersalnego, niedrogiego etui z Aliekspressu. Obecnie można je kupić w cenie od 8,29 do 8,40 USD (ok. 33,50 PLN). Na pewno nie jest tak dopasowane jak oryginalne, ale powinno zapewnić minimum bezpieczeństwa, tudzież niezbędny w codziennym korzystaniu uchwyt na rysik.

Sprawdziło mi się uniwersalne etui, które pasuje też na PocketBook Color Note

Podsumowanie

PocketBook Color Note w czasie gdy go testowałem, otrzymał aktualizację oprogramowania, która usunęła część problemów obecnych na początku testu. Widać, że producent pracuje nad jego usprawnieniem, ale urządzenie wciąż wymaga sporej ilości poprawek oprogramowania, które pozwolą pracować szybciej, stabilnie i w bardziej przewidywalny sposób. Szczególnie dotyczy to PocketBook Readera - domyślnej aplikacji służącej do wyświetlania e-booków. W roli czytnika więc Color Note sprawdza się umiarkowanie, chyba że mamy sprawdzoną aplikację, która będzie dobrze wyglądać także na ekranie z papieru elektronicznego. Choćby wspomniany już KOReader.

PocketBook Color Note

Zdecydowanie lepiej Color Note sprawdza się w roli notatnika. Co prawda opcje notatek nie są zbyt rozbudowane, ale aplikacja pracuje stabilnie oraz przewidywalnie. Do prostego notowania, kolorowego rysowania i zaznaczeń zupełnie wystarcza. Zaś największym atutem Color Note jest zdecydowanie “nietłukący” i spory kolorowy ekran oraz solidna obudowa. Wielka szkoda, że na rynku nie ma więcej czytników z tego typu odpornymi na stłuczenie ekranami.

Porada konsumencka na dziś brzmi: jeśli szukasz solidnie wykonanego, podstawowego notatnika z większym nietłukącym kolorowym ekranem to PocketBook Color Note może być niezłym wyborem. Warto jednak poczekać aż producent wprowadzi najważniejsze ze wskazanych w recenzji poprawek oprogramowania.

Plusy

• “nietłukący” ekran;
• szorstka powłoka ekranu (mniejsze odbicia światła i przyjemniejsze pisanie);
• solidna, metalowa obudowa;
• ładne (jak na czytniki) odwzorowanie kolorów;
• równomierne rozprowadzanie oświetlenia ekranu;
• gniazdo karty microSD;
• opcja w menu do globalnego regulowania kontrastu i nasycenia gamma;
• możliwość samodzielnego instalowania aplikacji (np. z Google Play Store);

Minusy

• wysoka cena;
• artefakty (ghosting) przy korzystaniu z androidowych aplikacji;
• przeciętna wydajność komponentów (procesora);
• przerywany dźwięk w odtwarzaczu;
• PocketBook Reader działa niestabilnie;
• menedżer plików pozwala na operacje tylko na jednym pliku na raz;
• powolne działanie klawiatury ekranowej (gubienie liter podczas pisania);
• długi odstęp pomiędzy pisaniem rysikiem, a pojawianiem się tekstu na ekranie;
• czasami bardzo długi czas reakcji na obrócenie czytnika do trybu poziomego (landscape);
• podłączony do komputera jest widoczny jako urządzenie MTP, anie zewnętrzny dysk;

Parametry techniczne PocketBook Color Note (wg producenta):

Ekran: przekątna 10,3 cm (26,1 cala) ekran E-Ink Kaleido 3 Mobius dotykowy o rozdzielczości 1872×1404 pikseli (treści czarno-białe) 227 ppi oraz 624×268 piksele (treści kolorowe) 76 ppi, 16 odcieni szarości, 4096 kolorów, wbudowane oświetlenie z regulowaną temperaturą barwową;

Digitizer: Wacom;

Waga: 390 g;

Rozmiary: 246×173,5×6,4 mm;

Pamięć: ok. 25,6 GB wewnętrznej (32 GB pomniejszone o pliki systemu operacyjnego);

Obsługiwane formaty tekstowe: ACSM, AZW, AZW3, CBR, CBZ, CHM, DJVU, DOC, DOCX, EPUB(DRM), EPUB, FB2, FB2.ZIP, HTM, HTML, MOBI, PDF (DRM), PDF, PRC, RTF, TXT;

Obsługiwane formaty graficzne: JPEG, BMP, PNG;

Obsługiwane formaty audio (BT, głośnik, przejściówka USB-C-minijack): MP3, MP3.zip, OGG, OGG.zip;

Łączność: Wi-Fi (2,4 GHz, 5 GHz), BT (5.2);

USB: USB-C;

Procesor: 1,5 GHz (czterordzeniowy);

Pamięć RAM: 4 GB;

Bateria: 4000 mAh;

Gniazdo kart microSD: do 256 GB;

System: Android OS 12 (z Google Play Store).

Dodatkowe cechy: TTS, PocketBook Cloud, mikrofon, USB OTG.

Oficjalna strona produktu: https://pocketbook.pl/pl-pl/catalog/notatki-elektroniczne/pocketbook-color-note-pl

Wypożyczalnia Empik Go współpracuje z czytnikami Kindle od października 2021 roku (więcej we wpisie: „Premiera: Empik Go działa już także na czytnikach KINDLE”). Niestety, wraz z premierą Kindle Scribe w 2022 roku, Amazon wprowadził także nowy sposób łączenia się nowych modeli czytników z komputerami. I nie jest on obsługiwany przez aplikację komputerową Empik Go. Dotyczy to także kolejnych modeli Kindele, wprowadzonych na rynek w 2024 roku. A mianowicie Kindle 11 (2024), Kindle Paperwhite 6 oraz Kindle Scribe 2 (więcej we wpisie: „Premiera: Przegląd czytników z rodziny Kindle (2024)”) także łączą się w przykrym dla użytkownika trybie MTP i nie można ich synchronizować przy pomocy komputerowej aplikacji Empik Go, która służy do obsługi wypożyczeń. Jednak niedawno pojawiła się nadzieja w postaci aplikacji mobilnej.

Kindle Scribe z przejściówką USB OTG, która może się przydać jeśli chcemy połączyć czytnik z telefonem

Aplikacja mobilna Empik Go przeznaczona dla urządzeń pracujących pod kontrolą Androida otrzymała opcję zarządzania wypożyczeniami na czytnikach Kindle. W menu ustawień jest opcja „Synchronizacja z czytnikiem Kindle (beta)”. Warunek – czytnik Kindle musi być wykrywany przez system operacyjny telefonu. Powinno wystarczyć zainstalowanie (naj)nowszej wersji aplikacji mobilnej Empik Go i posiadanie kabla USB-C. Co prawda w instrukcji podano, że musi to być kabel USB OTG, ale ja użyłem zwykłego (USB-C do USB-C) i też udało mi się połączyć. Choć może mój kabel ma taką funkcję tylko ja o tym nie wiem? Zadziało mi także połączenie przy użyciu kabla USB-C do USB-A z użyciem przejściówki USB-OTG (widoczna na zdjęciu powyżej). Cały proces nie jest specjalnie skomplikowany o ile tylko czytnik będzie widziany przez system operacyjny telefonu.

Aby rozpocząć synchronizację z Kindelkiem, należy odszukać w ustawieniach aplikacji opcję „Synchronizacja z czytnikiem Kindle (beta)” wchodząc w konto (ekran po lewej) i menu ustawień (ekran po prawej)

Jak wygląda synchronizacja czytnika Kindle z aplikacją mobilną Empik Go?

- aktualizujemy aplikację Empik Go do najnowszej wersji (ja mam 3.13.04.01.45);

- uruchamiamy aplikację Empik Go i ignorujemy reklamę banku wciąż wyświetlaną na jej ekranie głównym;

- wchodzimy w ustawienia aplikacji Empik Go (ikonka „Konto” w prawym dolnym rogu ekranu, a potem ikonka kółka zębatego w prawy górnym rogu) i uruchamiamy opcję „Synchronizacja z czytnikiem Kindle (beta)”;

- podłączamy czytnik Kindle do telefonu;

- potwierdzamy połączenie z czytnikiem w aplikacji Empik Go (po podłączeniu z czytnikiem może na pierwszy plan wyskoczyć aplikacja typu „moje pliki”, ale ona w niczym nam nie pomoże, trzeba po prostu wrócić do Empik Go);

- wskazujemy książki, które mają być przesłane na czytnik;

- bezpiecznie wysuwamy czytnik w systemie operacyjnym telefonu lub na ekranie Kindlelka.

Aby synchronizacja z wypożyczalnią działała (ekran po lewej), czytnik Kindle musi być podłączony z telefonem kablem USB i wykryty przez system operacyjny telefonu oraz aplikację (ekran po prawej)

Po udanej synchronizacji, wypożyczona książka powinna być widoczna w czytnikowej biblioteczce (Library). Możliwe, że podobnie jak u mnie, nie będzie wyświetlana jej okładka. Ale zawartość wyświetlana jest poprawnie.

Gdy czytnik zostanie wykryty przez aplikację (ekran po lewej), należy zaakceptować połączenie (ekran po prawej) nie wchodząc w żadne (pod)katalogi na czytniku (ekran po prawej)

Po zaznaczeniu tytułów, które chcemy wypożyczyć na czytnik Kindle (ekran po lewej), wystarczy odczekać na przesłanie pliku (ekran po prawej) a następnie bezpiecznie wysunąć czytnik i odłączyć kabel USB

Podsumowanie

Szkoda, że aplikacja komputerowa Empik Go, podstawowe narzędzie do zarządzania wypożyczeniami na czytniki Kindle, wciąż nie działa z nowszymi modelami tej marki. OK, Amazon zmienił sposób łączenia się czytników z komputerami. Ale od jesieni 2022 roku (premiera Kindle Scribe) było sporo czasu na uporanie się z problemem. Na szczęście zastosowanie aplikacji mobilnej rozwiązuje dwa problemy. Po pierwsze można z Empik Go korzystać na Kindle Scribe i modelach Kindle z 2024 roku. Po drugie umożliwia synchronizację z wypożyczalnią z dala od komputera, na przykład w czasie wyjazdów turystycznych. W takich przypadkach komputer niekoniecznie jest sprzętem, który chcemy ze sobą zabierać - a czytniki i owszem.

Nową funkcjonalność przetestowałem na telefonie pracującym pod kontrolą Androida 14. Ale mam nadzieję, że także wersja dla urządzeń pracujących pod kontrolą iOS (iPhone, iPad) będzie to kiedyś obsługiwać.

W polskim Amazonie taniej można teraz kupić smartfon chińskiej firmy Bigme. Bigme HiBreak to o tyle ciekawa oferta, że zastosowano w nim ekran wykonany w technologii papieru elektronicznego. Może więc służyć jako ultramobilne urządzenie do długotrwałego czytania bez przemęczania wzroku.

Bigme HiBreak w ofercie Amazonu (źródło: amazon.pl)

E-Ink Kaleido 3 o przekątnej 5,84 cala (14,5 cm) daje w porównaniu do ekranów czarno-białych lepsze wrażenia, gdy chcemy korzystać z tego Bigme jak z typowego smartfonu (obecność kolorów), ale wiąże się niestety z mniejszym kontrastem. W porównaniu do nowoczesnych ekranów używanych w smartfonach mamy tu także znacznie słabsze nasycenie kolorami. Nie jest to wada tego urządzenia, a cecha kolorowych ekranów E-Ink Kaleido 3. Więc podobnie jak w przypadku czytników z takim ekranem, tu także trzeba wziąć pod uwagę korzystanie z wbudowanego oświetlenia ekranu. Nie jest to konieczne, gdy będziemy używać telefonu na polu, ale pomieszczeniach zdecydowanie się przyda. Ekran ma rozdzielczość 275 ppi w przypadku obrazów czarno-białych, zaś 92 ppi dla kolorowych.

Bigme HiBreak od strony technicznej

Ponadto w środku znajduje się 6 GB pamięci operacyjnej oraz 128 GB pamięci wewnętrznej, którą możemy rozbudować do 2 TB dzięki karcie microSD. Urządzenie działa pod kontrolą systemu operacyjnego Android OS w wersji 11 napędzanego ośmiordzeniowym procesorem 2,3 GHz. Menu jest w języku polskim zaś aplikacje można bez przeszkód instalować ze sklepu Google Play. Choć Bigme HiBreak ma dwa aparaty fotograficzne, to niestety tylko jeden głośnik. Oczywiście gniazdo zasilania to USB-C, które służy do ładowania baterii 3300 mAh. Smartfon waży 170g.

Obecnie cena Bigme HiBreak wynosi 1149 PLN. Dla porównania w niemieckim oddziale w ramach podobnej promocji wyceniony jest on na równowartość ok. 1242 PLN (z bezpośrednią wysyłką na polski adres). Normalnie kosztuje 309 EUR (ok. 1322 PLN). Może to więc być okazja dla osób, które szukają czegoś podobnego do recenzowanego przeze mnie czytnika Onyx Boox Palma, ale brakuje im opcji jakie daje obecna w smartfonie karta telefoniczna. Bigme HiBreak powinien łączyć się z polskimi sieciami telefonii komórkowej. Ja testowałem jak działa w Play.

Odsyłacze do sklepu, zawarte w tekście, są częścią programu afiliacyjnego Amazon

Na rynku zadebiutował czytnik Onyx Boox Palma 2. To niewielkie urządzenie w smartfonowym formacie. Pół roku temu recenzowałem pierwszą wersję tego modelu. Zainteresowanych korzystaniem z takiego urządzenia zachęcam do lektury wpisu „Recenzja: Onyx Boox Palma - czytnik w smartfonowym formacie”.

Onyx Boox Palma 2 (źródło: czytio.pl)

Wygląda na to, że tego typu czytnik spodobał się użytkownikom, bo producent zdecydował się na kolejną mutację. Podczas recenzji Palmy narzekałem, że wolałbym urządzenie tańsze, a trochę wolniejsze (procesor) czy z mniejsza pamięcią wewnętrzną. Tymczasem nowa Palma 2 ma według specyfikacji jeszcze szybszy (opisany jako „upgraded”) procesor. Unowocześniono także trochę parametry innych komponentów. W przypadku łączności BT jest to wersja 5.1 zamiast 5.0. Pomimo zmian jeszcze bardziej upodabniających Palmę 2 do smartfonów - dodania czujnika oświetlenia zewnętrznego, czytnika linii papilarnych, drugiego mikrofonu i drugiego głośnika, to wciąż jest czytnik e-booków.

Zestawienie parametrów Onyx Boox Palma i Onyx Boox Palma 2

W sumie najważniejszą zmianą jest jednak uaktualnienie systemu operacyjnego. Obecne na rynku czytniki Onyx Boox nie otrzymują takiej aktualizacji. Zamiast tego producent wypuszcza następcę i on ma nowszą wersję. Tak jest i teraz. Onyx Boox Palma 2 ma Androida w wersji 13, zamiast (jak poprzednio) 11. Powinno to zapewnić znacznie dłuższą zgodność z aplikacjami ze sklepu Google Play. Prawdopodobnie zmianie ulegnie także wygląd menu czytnika.

Onyx Boox Palma 2 w ofercie polskiego dystrybutora marki (źródło: czytio.pl)

Jeśli ktoś jest zadowolonym posiadaczem Palmy, nie ma w tym momencie sensu aktualizacji do palmy 2. Jeśli ktoś szuka niewielkiego, szybkiego i bardzo mobilnego czytnika, to obydwa modele powinny się sprawdzić.

Onyx Boox Palma w ofercie polskiego dystrybutora marki (źródło: czytio.pl)

Czytnik Onyx Boox Palma 2 można już zamówić w przedsprzedaży w sklepie polskiego dystrybutora marki. Kosztuje obecnie 1339 PLN. Wciąż dostępna jest także pierwsza wersja Onyx Boox Palma wyceniona teraz na 1209 PLN. Pomimo upływu roku od premiery, to wciąż bardo szybkie i sprawnie pracujące urządzenie. Można też bardzo tanio, bo za 19 PLN, kupić etui w kolorze czarnym lub białym. Z racji identycznej obudowy, powinno pasować na obydwa modele Palmy.

Onyx Boox Palma

Obecnie wykształciły się trzy-cztery typy urządzeń z ekranem wykonanym w technologii papieru elektronicznego - pierwsza grupa to „tradycyjne” czytniki, zaprojektowane do możliwie komfortowej lektury e-booków (większość produktów marki Kindle, Kobo, PocketBook, Tolino). Drugą grupę stanowią wyspecjalizowane notatniki służące głównie do prowadzenia odręcznych notatek, gdzie czytanie e-booków może być dość poboczną funkcją (reMarkable, Supernote). Trzecia jest połączeniem czytników i notatników, gdzie funkcje notowania nie są bardzo rozbudowane i są raczej dodatkiem do pracy z e-bookami (Kindle Scribe, Kobo Elipsa 2E).

PocketBook InkPad Eo z kolorowym ekranem i rysikiem do odręcznych notatek

No i czwarta to tablety pracujące pod Androidem, umożliwiające instalację większości aplikacji mobilnych, często obudowane wieloma funkcjami (jak obsługa rysika, rozpoznawanie odręcznego tekstu) i służące głównie do prowadzenia odręcznych notatek. PocketBook InkPad Eo jest przykładem tej ostatniej grupy, w której rozwój najwyraźniej wierzy PocketBook, bo to już kolejne (po InkPadzie X Pro) w ciągu roku tego typu urządzenie producenta. Przez ostatni miesiąc używałem go intensywnie, zapraszam więc do lektury wyników testu. Przekonajmy się jak PocketBook radzi sobie na nowym polu.

PocketBook InkPad Eo od strony technicznej

PocketBook InkPad Eo to androidowy tablet z kolorowym ekranem wykonanym w technologii papieru elektronicznego. Oznacza to przede wszystkim możliwość wygodnej pracy na nim w świetle słonecznym przy jednoczesnej bardzo dobrej widoczności obrazu. Ekran ma przekątną 10,3 cala (26,12 cm) przy wymiarach 154x206 mm (dla porównania - kartka A4 ma 210x297 mm). W przypadku treści czarno-białych wyświetla je z rozdzielczością 300 ppi (2480x1860 pikseli), a kolorowych 150 ppi (1240x930 pikseli). Trzeba mieć na uwadze, że w urządzeniach z ekranem E-Ink Kaleido 3 kolory (4096) wyświetlane są znacznie mniej intensywnie niż w nowoczesnych ekranach jakie znamy ze smartfonów czy tabletów. Podobnie jest w przypadku recenzowanego urządzenia. Ekran posiada wbudowane oświetlenie, które umożliwi korzystanie w trudnych warunkach oświetleniowych ale i przyda się na co dzień. A to dlatego, że ekran E-Ink Kaleido 3 ma mniejszy kontrast od podobnych ekranów czarno-białych i do komfortowego czytania (szczególnie treści kolorowych) trzeba z niego często korzystać przy oświetleniu włączonym na poziomie 50-60% natężenia. Oświetlenie rozprowadzane jest całkiem równomierne, choć przy szerszej krawędzi ramki otaczającej ekran można się dopatrzeć lekkiego cienia. Jakość światła można dopasować do własnych upodobań przy pomocy regulacji temperatury barwowej.

Największym atutem InkPada Eo jest kolorowy ekran o przekątnej dziesięciu cali

PocketBook InkPad Eo wyposażono w ośmiordzeniowy procesor 2,3 GHz i 4 GB pamięci operacyjnej. W większości przypadków wystarcza do całkiem płynnej pracy aplikacji mobilnych, które można pobierać z dostępnego w urządzeniu Google Play Store. Zainstalowany w czytniku Android 11 powinien jeszcze przez przynajmniej kilka lat umożliwiać wgrywanie nowszych wersji programów. Z racji rozmiarów ekranu InkPad Eo nie należy do małych, mierzy 226х191х7 mm i waży 470 g (położony bez ryska na mojej wadze kuchennej ma 461 g). Na pliki użytkownika jest ok. 51,3 GB pamięci wewnętrznej (64 GB pomniejszone o system operacyjny). Jeśli to za mało, można skorzystać z gniazda kart microSD. W stronę wielofunkcyjnego tabletu przesuwa go też wyposażenie w aparat fotograficzny (na pleckach), głośniki (stereo) i mikrofony (na krawędzi obudowy).

Na pleckach obudowy znajduje się kamera i dioda doświetlająca

Obudowa sprawia solidne wrażenie. Jest prosta, ale to tylko zaleta. Jako, że plecki są gładkie, to jedynym czego jej brakuje są gumowe nóżki, które by ograniczały ślizganie się po stole/biurku przy odręcznym pisaniu. Na obudowie jest tylko jeden fizyczny przycisk - wyłącznik. Umieszczony został na krawędzi krótszego boku obudowy. W zależności od aplikacji czy wykonywanej czynności, może to być dolna, boczna czy górna krawędź. W moim przypadku ułożenie Eo dość dynamicznie się zmienia w zależności, czy notuję, czytam czy też robię jeszcze coś innego. Niestety, wielokrotnie “w ferworze” tych działań zdarzało mi się niechcący wyłączać urządzenie, bo ów wyłącznik często jakoś znajdował się znienacka pod dłonią lub którymś palcem. Niby niewielki kłopot, bo Eo szybko się usypia i szybko wybudza, ale to jednak irytujące, gdy ciągle muszę zważać na to jak trzymam urządzenie aby go przypadkowo nie wyłączyć. Chyba najlepiej gdyby wyłącznik był w zagłębieniu na pleckach, albo na środku dłuższej z krawędzi obudowy? Tam rzadziej “przypadkowo” naciska się palcami.

Wyłącznik znajduje się na krótszej krawędzi obudowy

PocketBook InkPad Eo powstał w ramach współpracy z chińską firmą Bigme, która miała w swoim dorobku już kilka różnych urządzeń pracujących pod kontrolą Androida.

W ekranach E-Ink Kaleido 3 można dostrzec artefakty z poprzednio wyświetlanych stron (ghosting) i podobnie jest w InkPadzie Eo

Rysik

Jako, że mowa tu o tablecie przeznaczonym do notowania, szczególną uwagę należy poświęcić rysikowi. Wykonany jest on w pasywnej technologii Wacom, co oznacza, że nie trzeba go ładować ani wkładać do niego baterii. To rozwiązanie często stosowane w notatnikach. Więc jeśli z jakiegoś powodu firmowy rysik znajdujący się w zestawie nie będzie nam odpowiadał, albo go zgubimy, łatwo znaleźć zastępnik.

Rysik typy Wacom dołączony w zestawie

A więc po pierwsze - „nie będzie nam odpowiadał” trudno mi sobie wyobrazić. Miałem co prawda w ręku kilka, a nie kilkadziesiąt rysików, ale spokojnie można stwierdzić, że PocketBook dołączył bardzo miły dodatek. Z wyglądu i odczuć jest on zbliżony do uważanego za „wzorcowego” rysika Kindle Scribe Premium. W porównaniu z nim rysik dołączony do InkPada Eo jest jednak trochę grubszy i tylko część boków jest matowa (mniej śliska). Ja bym akurat wolał, gdyby był trochę cieńszy, ale ogólne wrażenie z jego używania jest bardzo pozytywne. Sądzę, że dla osób o drobnych dłoniach może być za gruby do komfortowego pisania przez dłuższy czas.

W górnej części rysika jest gumka do mazania

W górnej końcówce jest gumka do mazania, która bardzo dobrze reaguje z ekranem. No i jeszcze po drugie - „albo go zgubimy” to niestety w InkPadzie Eo jak i w rysiku zabrakło magnesów, które umożliwiałyby choćby chwilowe mocowanie go do krawędzi obudowy. Takie rozwiązanie jest bardzo często stosowane w tego typu urządzeniach, bo jak rysik jest przy notatniku/tablecie to go nie musimy szukać i też łatwiej z niego skorzystać bo jest raczej pod ręką. No i może trudniej zapodziać. Dlatego kupując etui, warto sprawdzić, czy jest w nim miejsce na umocowanie rysika. W pudełku obok rysika, są także trzy zapasowe końcówki („stalówki”).

Przesiadka z czytnika PocketBook - za i przeciw

PocketBook znany jest na naszym rynku bardzo dobrze, ale głównie z czytników książek elektronicznych pracujących pod kontrolą Linuksa. Recenzowane urządzenie ma w nazwie „InkPad”, podobnie jak obecne już wcześniej na rynku czytniki np. InkPad 4 czy InkPad Color 3. Jednak istotnie od nich się różni, ponieważ InkPad Eo jest wielofunkcyjnym tabletem pracującym pod kontrolą Androida. To trzeci androidowy produkt w ofercie producenta (po dostępnym tylko w Chinach InkPadzie Color i czarno-białym InkPadzie X Pro). Tego typu tablety i notatniki z ekranami z papieru elektronicznego znajdują się już w ofercie większości producentów czytników. Zapewne więc niejeden posiadacz czytników zastanawiał się nad przejściem na tego typu urządzenia. Zobaczmy jakie są argumenty „za i przeciw” takiej migracji?

Wybierając notatnik lub tablet zwykle nie tracimy podstawowej funkcji czytnika, ponieważ wspomniane urządzenia nieźle sobie radzą z plikami PDF (zależnie od wybranej aplikacji, jakości ekranu i wydajności sprzętu). Co prawda w domyśle PDF-y mają być bazą do notatek, ale aby coś notować, to trzeba wcześniej wczytać czy też przeczytać. Podobnie jest z e-bookami w formacie EPUB. Tu także są aplikacje dostarczone przez producenta jak i możliwość korzystania z ulubionej aplikacji mobilnej.

Tablety (jak Eo) obok funkcji odręcznego notowania dają też możliwość instalacji wielu różnorodnych aplikacji. Funkcjonalność tego typu urządzeń jest więc zwykle znacznie większa niż w przypadku typowego czytnika. Czy oznacza to odejście czytników do lamusa? Niekoniecznie, bo specjalistyczne urządzenia skupione na jednej funkcji mają się wciąż nieźle.

PocketBook InkPad Eo ma bardzo uproszczone zarządzanie księgozbiorem (ekran po lewej), a wczytywanie książek do niego może być zadziwiająco skomplikowane (ekran po prawej) w porównaniu z czytnikami e-booków tej marki

Spójrzmy teraz na argumenty przemawiające przeciw przesiadce. Przede wszystkim przy rezygnacji z czytnika tracimy prostotę i całą ergonomię wypracowaną po to aby się skupić na czytaniu. Czytnik włączamy i już możemy czytać. W tablecie nic nie jest tak proste i oczywiste. Weźmy na przykład usługę Send-to-PocketBook, która pozwala wysyłać na czytniki własne dokumenty czy zakupy z polskich księgarń. W recenzowanym tablecie mi tego bardzo brakuje. Nie mogę w prosty (i automatyczny) sposób skierować na tablet ani zakupów, ani prenumeraty prasy ani artykułów pobranych ze stron WWW. To znaczy jakoś tam mogę, ale każda z tych czynności wymaga znacznie więcej mojego czasu i uwagi. Czyli w sumie marnuję czas na coś co w czytniku książek jest oczywiste i wygodne. Jak to wygląda w przypadku prenumeraty “Gazety Wyborczej”? Na czytniku otrzymuję codziennie nowe wydanie po skonfigurowaniu (jednorazowym) usługi Send-to-PocketBook i ustawieniu (jednorazowym) w Publio automagicznej wysyłki kolejnych wydań na adres czytnika. Zaś na Eo musiałem zainstalować osobną aplikację Dropbox, co wiązało się z usunięciem dwóch wcześniej podpiętych do tego dysku chmurowego urządzeń (nie płacę abonamentu za dostęp do Dropboksa, więc mogę teraz mieć tylko trzy urządzenia). Następnie w Publio (jednorazowo) przełączyłem wysyłkę prenumeraty z Send-to-PocketBook na Dropbox. I teraz za każdym razem (czyli codziennie) aby przeczytać nowe wydanie “Wyborczej” muszę uruchomić aplikację Dropbox, wejść w odpowiedni katalog i pobrać ostatnie wydanie. I jeszcze je skasować w chmurze, żebym następnego dnia nie pobrał go ponownie bez potrzeby. No i na koniec ręcznie zaimportować pobrany plik aby był widoczny w aplikacji Biblioteka (jeśli dla porządku go pobrałem do podkatalogu BooksWyborcza na przykład). Niby nie tak znowu wiele wysiłku, ale jak się człowiek przyzwyczaił do tego, że najnowsze wydanie gazety już czeka na czytniku, gdy się go rano włącza, to jednak denerwuje. Mam nadzieję, że PocketBook weźmie przykład np. z inkBooków, gdzie analogiczna do Send-to-PocketBook usługa działa w najnowszych czytnikach tej marki (także pracujących pod Androidem).

PocketBook InkPad Eo - mobilna aplikacja Legimi działa sprawnie

Trochę podobna sytuacja jest z polskimi wypożyczalniami - Legimi i Empik Go, które na czytnikach PocketBook doczekały się własnych aplikacji. Ich największą zaletą jest to, że pobrane w ramach abonamentu książki (tylko e-booki, czytnikowe aplikacje nie obsługują audiobooków) trafiają do czytnikowej biblioteczki i są traktowane jak każdy inny e-book wgrany do czytnika. Można w nich m.in. używać słowników, własnych czcionek i dodawać notatki. W przypadku Eo można zainstalować aplikacje mobilne zarówno Legimi i Empik Go jak i innych wypożyczalni, choćby Boobeat, Storytel czy Audioteki. Mamy więc większy wybór usługodawców oraz dostęp nie tylko do e-booków ale i audiobooków. Tracimy zaś sporo z komfortu lektury, ponieważ aplikacje mobilne wypożyczalni mają zwykle tylko bardzo podstawowe opcje związane z wyglądem tekstu, a o słownikach czy własnej czcionce tym bardziej można zapomnieć. Trzeba też pamiętać, która książka skąd pochodzi, bo jest dostępna tylko w rodzimej aplikacji. Można przywyknąć ale jak dla mnie do komfortu daleko.

PocketBook InkPad Eo ma spore możliwości zmiany wyglądu menu (ekran po lewej) jak i kontroli ustawień systemowych (ekran po prawej)

Nie bez znaczenia jest też oczywiście cena. Dobry czytnik, choć z mniejszym ekranem, można kupić o połowę taniej niż InkPad Eo. Jeśli jednak potrzebujemy funkcjonalności oferowanej przez androidowy tablet z ekranem E-Ink i rysikiem, to będzie wartość dodana, która kosztuje.

Zainstalowane domyślnie aplikacje mają dopasowaną szatę graficzną ikon (ekran po lewej), zaś tryb pracy aplikacji (i jakość obrazu) w dodanych przez użytkownika warto kontrolować pod kątem sposobu wyświetlania treści na ekranie poprzez "centrum papieru elektronicznego" (ekran po prawej)

Nie piszę tego aby zniechęcać do korzystania z Eo czy innych podobnych urządzeń. Bo wspomniane „zalety” i „wady” nie dotyczą tylko recenzowanego tabletu. Po prostu trzeba mieć świadomość, że tablety i czytniki to różne urządzenia i niestety pozostaje dylemat - coś za coś. W przypadku tabletów jesteśmy pozostawieni z „otwartym” Androidem i jego możliwościami ale pozbawieni wypracowanej latami na czytnikach ergonomii korzystania w postaci całościowego podejścia producenta i skupienia na książce. W przypadku wyboru tabletu mamy znacznie większe możliwości, które sprawdzą się głównie przy pracy z tekstem. Chyba, że PocketBook wpadnie na przykład na pomysł hybrydy, gdzie będzie opcja przełączania Eo w „tryb czytnika” gdzie będziemy „zaopiekowani” tak samo jak podczas korzystania z typowego czytnika właśnie. Wtedy dylemat czytnik/tablet zniknie…

PocketBook InkPad Eo jako czytnik - xReader czy PocketBook Reader?

Książki do InkPada Eo można wgrywać na przykład przy pomocy kabla USB C, najlepiej od razu do katalogu Books. Można też do tego używać bezpłatnego programu Calibre. Nie mamy tu do dyspozycji wspomnianej wcześniej usługi bezprzewodowej wysyłki na adres e-mail urządzenia (Send-to-PocketBook). Można też e-booki wgrać przez lokalną sieć, skanując kod QR generowany na InkPadzie i otwierając odpowiednią stronę np. na smartfonie czy komputerze. Sama biblioteczka ma dość podstawowe możliwości, szczególnie z wzorcowym rozwiązaniem na czytnikach PocketBook. Książki widać jako listę lub okładki. Grupowane mogą być w katalogach zapisanych w pamięci urządzenia.

Mocną stroną PocketBook Readera jest możliwość dodania Tłumacza Google (ekran po lewej) i chmury PocketBook Cloud (ekran po prawej)

W InkPadzie Eo znajdziemy dwie domyślnie zainstalowane aplikacje służące w zasadzie do tego samego: wyświetlania plików (PDF, EPUB itp.) i ewentualnie dokonywania w nich notatek czy zakreśleń. Trudno mi powiedzieć, dlaczego tak się stało, ale wprowadza to niepotrzebny bałagan. Jednak z każdą chwilą przekonuję się, że PocketBook Reader byłby zbędny, gdyby nie jego dwie cechy - możliwość współpracy z Tłumaczem Google i dostęp do dysku chmurowego PocketBook Cloud. W każdym innym aspekcie xReader jest lepszy i stabilniejszy w działaniu. Choć w sumie PocketBook Reader ma jeszcze jedną funkcję, której brak w xReaderze. To odczytywanie tekstu przez mechanicznego lektora (TTS). No ale za każdym razem jak próbuję tę opcję uruchomić w PocketBook Readerze, to się wywala.

W PocketBook Readerze nie udało mi się przetestować opcji mechanicznego lektora (TTS), ponieważ aplikacja przestawała działać przy każdej próbie (ekran po lewej), a i przy wyświetlaniu tekstu bywają kłopoty z wyborem własnej czcionki (ekran po prawej) bo program nie zawsze uwzględnia wybrany krój

Żadna ze wspomnianych aplikacji nie jest w pełni funkcjonalna i zadowalająca. W obydwu brakuje też na przykład ładnych czcionek, jest za to masa bezużytecznych krojów, przez które trzeba się przedzierać aby znaleźć coś sensownego. Ale na szczęście można dodać własne czcionki. W przypadku xReadera pliki należy wgrać do katalogu xreader/fonts, zaś dla PocketBook Readera do katalogu fonts. Przy okazji można skasować trochę krojów gruzińskich czy hebrajskich jeśli nie będą nam potrzebne.

Zainstalowany w InkPadzie Eo xReader umożliwia dodawanie odręcznych notatek także w kolorach (ekran po lewej), jednak zaznaczanie tekstu możliwe jest tylko na szaro (ekran po prawej)

Ostatecznie do codziennego czytania przerzuciłem się na KOReadera, choć wcale tego nie planowałem. Aplikacja ta działa stabilnie i czyta się w niej wygodnie. Jest w niej nawet dostęp do Tłumacza Google.

Odręczne notatki

Notowanie przy pomocy rysika to jedna z głównych funkcji InkPada Eo. Świadczy o tym domyślne umieszczenie aplikacji „Przydatne notatki” na górze paska ikon zawierającego najczęściej używane aplikacje. Notatki są zintegrowane częściowo z kalendarzem, bo pojawiają się tam w dniu ich wykonania i z kalendarza można je też wywołać. Tu warto zwrócić uwagę, że tydzień w aplikacji kalendarzowej zaczyna się w niedzielę, a nie w poniedziałek, co u nas może być mylące. W każdym razie mi się ciągle myli. Ja domyślnie tydzień w kalendarzu „widzę”, że zaczyna się od poniedziałku, nawet jeśli tak nie jest w danej aplikacji. A potem się dziwię, dlaczego notatka wpisana na środę (domyślnie trzeci dzień od lewej, czyli od początku tygodnia) jest w czytnikowej aplikacji kalendarza widoczna we wtorek (faktycznie trzeci od lewej, bo pierwsza tu wyświetlana jest niedziela).

Przydatna funkcja InkPada Eo to odręczne notatki, które można także robić na wielostronicowych plikach z aktywnymi odsyłaczami, jak na przykład kalendarze

W programie do tworzenia notatek mamy cztery niezbyt się różniące narzędzia do pisania/rysowania: pióro, ołówek, pędzel i długopis. Każde posiada po pięć grubości kreski i możliwość wybrania jednego z dwunastu kolorów. Moim zdaniem zróżnicowanie grubości kreski jest zbyt małe. Bez względu na to, czy rysik trzymamy pod mniejszym czy większym kątem, kreska na ekranie jest takiej samej grubości.

W notatkach do dyspozycji mamy dwanaście kolorów i pięć grubości kresek rysika

Notatki można grupować w tworzone przez użytkownika kolekcje. Do pisania po ekranie trzeba się przyzwyczaić. Powierzchnia ekranu w InkPadzie Eo jest dość śliska, więc pisze się jak na papierze kredowym. Tworzenie notatek uprzyjemnia zestaw gotowych szablonów tła (kartka w linie, kratkę itp.) oraz możliwość dodawania warstw. Szczególnie ta druga opcja jest wygodna, bo możemy tworzyć fragmenty strony, które można modyfikować bez obawy ingerencji w treści z sąsiedniej warstwy.

W aplikacji do notatek jest także opcja dodawania prostych figur geometrycznych

Podczas tworzenia odręcznych notatek mamy także do dyspozycji dodatkowe narzędzia:

- lasso (na górnej belce) - pozwalające uchwycić i przeciągnąć w inne miejsce fragment notatki;

- strzałkę (na górnej belce) - pozwalającą wysłać notatkę w postaci pliku graficznego;

- rozpoznawanie tekstu (na górnej belce) - pozwalające zmieniać pismo odręczne na maszynowe (także w języku polskim);

- obrazek (na bocznym pasku) - pozwalające dodać grafikę znajdującą się w pamięci urządzenia;

- tekst (na bocznym pasku) - pozwalające dodać tekst maszynowy (bez wyboru czcionki ale z możliwością formatowania, na przykład pogrubienia);

- kształty (na bocznym pasku) - pozwalające dodać linie, strzałki czy figury geometryczne;

tła (na bocznym pasku) - pozwalające zmienić tło;

- nowa strona (na bocznym pasku) - dodające kolejną stronę do notatki.

Aplikacja do odręcznych notatek posiada spory zbiór teł do wyboru (ekran po prawej), a same notatki można dzielić na warstwy (ekran po lewej)

Osobną grupą notatek są zapiski na plikach PDF (artykuły, organizery). Popularne są zwłaszcza kalendarze z podziałem na każdy dzień i rodzaj aktywności. Tego typu pliki korzystają z mnóstwa wewnętrznych odsyłaczy, aby na przykład z widoku miesiąca (szybko) przejść do konkretnego dnia w roku. Dla xReadera zainstalowanego w InkPadzie może to być wyzwanie, bo takie dokumenty liczą sobie po kilkaset stron. Zdarzało mi się w takich przypadkach dłuższą chwilę oglądać klepsydrę wyświetlaną na ekranie w oczekiwaniu na przeskok do odpowiedniego miejsca. Co ciekawe, pomagało często wywołanie pełnego odświeżenia ekranu. W xReaderze zdziwił mnie trochę brak możliwości zakreślania tekstu różnymi kolorami w plikach PDF. Da się wybrać kolor zakreślacza z menu, ale korzystając z narzędzia aplikacji do zaznaczania, tekst tak czy inaczej będzie zacieniowany na szaro. W PocketBook Readerze przy zaznaczaniu tekstu palcem do wyboru są trzy kolory. Rysikiem można tylko pisać lub rysować po tekście.

Bardzo mocną stroną aplikacji do notowania jest (ekran po lewej) sprawnie działająca opcja rozpoznawania pisma odręcznego (OCR), zaś dzielenie się notatkami możliwe jest przez pocztę elektroniczną (ekran po prawej)

Bardzo ważnym atutem InkPada Eo jest dla mnie opcja rozpoznawania pisma odręcznego. Delikatnie to ujmując nie piszę zbyt wyraźnie (a słowo „ładnie” nawet mi w tym zdaniu nie przeszło przez klawiaturę). Tymczasem czytnik bardzo dobrze radzi sobie z przerabianiem moich zwyczajnych bazgrołów na pismo maszynowe. Nie wiem, jaki mechanizm zastosowano, ale działa. Podejrzewałem nawet, że zrzuty ekranu wysłane są do jakiegoś ChataGPT (tak jest w Bigme), ale chyba nie, bo czytnik odłączony od internetu też poprawnie rozpoznaje moje pismo. To o tyle ważna funkcja, że w InkPadzie Eo nie ma tekstowego przeszukiwania odręcznych notatek. Zamiana na pismo maszynowe może ułatwić późniejszą pracę z tekstem. Notatki oraz ich wersję tekstową można szybko udostępnić wysyłając na wskazany przez użytkownika adres poczty elektronicznej.

PocketBook InkPad Eo - gdzie kupić?

InkPada Eo można kupić m.in. w firmowym sklepie polskiego dystrybutora marki. Kosztuje obecnie 2379 PLN. W polskim Amazonie InkPada Eo wyceniono na 2199 PLN. Ceny warto sprawdzać i porównać przez zakupem urządzenia, bo zmieniają się dość dynamicznie.

PocketBook InkPad Eo w sklepie polskiego dystrybutora marki (źródło: czytio.pl)

PocketBook InkPad Eo w polskim oddziale Amazonu (źródło: amazon.pl)

Dostępna jest także firmowa okładka w kolorze czarnym, która kosztuje 189 PLN. Prezentuje się bardzo solidnie, jest dobrze dopasowana do InkPada Eo i przyjemna w dotyku. Wydaje się dobrze spełniać funkcję ochronną.

Firmowa okładka prezentuje się bardzo solidnie

Firmowa okładka mocowana jest na magnesach do plecków InkPada Eo

Jeśli szukamy czegoś lżejszego czy tańszego, ale też (niestety) znacznie delikatniejszego, można poszukać uniwersalnego etui, które będzie przeznaczone też na podobnej wielkości urządzenia innych marek. Podczas testowania InkPada Eo jako tako sprawdziło mi się niedrogie etui przeznaczone także np. na Kindle Scribe czy Kobo Elipsę 2E. W środku ma gumkę na umocowanie rysika, a klapka przytrzymywana jest dwoma niewielkimi magnesikami. Można je kupić na Aliekspressie w cenie ok. 9 USD, dostępne jest w kolorze beżowym, różowym, szarym i błękitnym.

Sprawdziło mi się niedrogie uniwersalne etui, które ma miejsce na umocowanie rysika i pasuje także na inne tego typu urządzenia

Podsumowanie

PocketBook InkPad Eo to urządzenie przeznaczone dla osób lubiących odręczne notowanie i przeznaczone głównie do pracy. Sprawdza się nie tylko przy odręcznym notowaniu ale i szeroko pojętych działaniach z tekstem. Swoje atuty pokaże głównie przy świetle dziennym i w ruchu. Ja na przykład bardzo polubiłem InkPada, gdy chodząc po halach i między halami Targów IFA w Berlinie, na szybko notowałem sobie rysikiem, co i gdzie. No i właśnie na recenzowanym tablecie powstawały ostatnie teksty, które publikowałem na blogu. Korzystałem przy tym głównie z Dokumentów Google. InkPad Eo znacznie mniej sprawdził mi się jako czytnik, ponieważ żadna aplikacja nie zapewniała mi na nim takiego komfortu jak „zwykły” czytnik książek. Chociaż jak już sobie zainstalowałem KOReadera, to obraz uległ trochę zmianie na plus.

PocketBook InkPad Eo (widoczne gniazdo USB C i kart microSD)

Warto podkreślić, że z każdą kolejną aktualizacją oprogramowania, widać postęp. Od momentu rynkowej premiery były przynajmniej dwie aktualizacje. Widać, że producentowi zależy na tym produkcie. Obecnie Na InkPadzie Eo mam najbardziej aktualny firmware 1.3.1. Być może opisywane przeze mnie kłopoty nie będą obecne, gdy ten tekst będziecie czytać w przyszłości. To dopiero drugi tablet wypuszczony na rynek przez PocketBooka, więc i nas i producenta zapewne czeka jeszcze wiele zmian i poprawek. Ale to już w tym momencie całkiem funkcjonalne i użyteczne urządzenie. Myśląc o tego typu tablecie, warto pamiętać, że na rynku lada chwila będzie dostępny też PocketBook Color Note (więcej we wpisie: „Zapowiedź: PocketBook Color Note - kolorowy notatnik z „nietłukącym” ekranem”).

Porada konsumencka na dziś brzmi: jeśli potrzebujecie czegoś z dużym ekranem do czytania, InkPad Eo nie zapewni takiego komfortu jak czytnik. Jeśli jednak ma on służyć do pracy z tekstem, warto w niego zainwestować bo do tego się nadaje.

Plusy

- porządny rysik w zestawie;

- duży ekran;

- gniazdo kart microSD;

- możliwość instalacji nawet najnowszych wersji aplikacji mobilnych (sklep Google Play);

- regulacja temperatury barwowej oświetlenia;

- polskojęzyczne menu;

- duża poprawność przetwarzania pisma odręcznego (po polsku) na maszynowe;

Minusy

- brak możliwości ustawienia poniedziałku jako początku tygodnia w systemowym kalendarzu;

- niewygodna lokalizacja wyłącznika;

- długi czas reakcji akcelerometru na obrócenie urządzenia;

- brak gumowych nóżek na pleckach obudowy;

- niestabilna firmowa aplikacja do czytania e-booków (PocketBook Reader);

- brak możliwości korzystania z tłumaczeń (Tłumacz Google) w xReaderze;

- brak możliwości zaznaczania tekstu w kolorze w xReaderze;

- sporadyczne błędy w tłumaczeniu menu i PocketBook Readera;

- brak integracji usługi typu Send-to-PocketBook;

Dane techniczne PocketBook InkPad Eo (PB 1042) wg producenta:

Ekran: przekątna 26,2 cm (10,3 cala), kolorowy dotykowy (palec lub rysik) ekran E-Ink Kaleido 3 z wbudowanym oświetleniem o regulowanej temperaturze barwowej i rozdzielczością 300 ppi (2480x1860 pikseli) dla obrazów czarno-białych i 150 ppi (1240x930 pikseli) dla kolorowych (4096 kolorów);

Masa: 470 g;

Rozmiary: 191×226×7 mm

Pamięć: ok. 51,3 GB wewnętrznej (64 GB pomniejszone o pliki systemu operacyjnego);

Obsługiwane formaty tekstowe: AZW, AZW3, DOC, DOCX, EPUB, FB2, FB2.ZIP, HTM, HTML, MOBI, PDF, PRC, RTF, TXT;

Obsługiwane formaty graficzne: PNG, BMP, JPEG;

Obsługiwane formaty dźwiękowe: MP3, WAV;

Audio: głośniki stereo, BT lub przez przejściówkę USB C-minijack;

Łączność: Wi-Fi, BT, USB C (OTG);

Procesor: 2,3 GHz (ośmiordzeniowy);

Pamięć RAM: 4 GB;

System: Android OS 11;

Bateria: 4000 mAh;

Kamera: tak;

Mikrofony: tak;

Główne funkcje: Google Play Store;

Oficjalna strona produktu: https://pocketbook.pl/pl-pl/catalog/notatki-elektroniczne/pocketbook-inkpad-eo-pl

Zawarte w tekście odsyłacze są częścią programu afiliacyjnego Czytio, Amazon i Aliexpress