Po raz trzeci kanał TVP Kultura ogłosiła plebiscyt na "Najgorętszą książkę lata". Z 10 zaproponowanych pozycji widzowie mieli okazję wybrać tę najlepszą, na lekturze której najlepiej spędzić tegoroczne wakacje. Kto zasłużył na to zaszczytne miano?

 

Miejsce pierwsze:

 

 

Niewidzialna korona

Elżbieta Cherezińska

Zysk i S-ka

 

Miejsce drugie:

 

Beksińscy. Portret podwójny

Magdalena Grzebałkowska

Znak

 

Miejsce trzecie:

 

 

Ostatnie rozdanie

Wiesław Myśliwski

Znak

 

Wśród pretendentów to miana "najgorętszej książki lata" znalazły się następujące pozycje:

1. Sylwia Chutnik W krainie czarów, Znak

2. Małgorzata Rejmer Bukareszt. Kurz i krew, Czarne

3. Aleksandra Gumowska Seks, betel i czary. Życie seksualne dzikich sto lat później, Znak

4. Ignacy Karpowicz Sońka, Wydawnictwo Literackie

5. Paweł Huelle Śpiewaj ogrody, Znak

6. Krzysztof Varga Czardasz z mangalicą, Czarne

7. Łukasz Orbitowski Szczęśliwa ziemia, SQN

 

Ogłoszenie zwycięzcy odbyło się w trakcie festiwalu Literacki Sopot. W tym roku motywem przewodnim wydarzenia była literatura rosyjska. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. Władimir Sorokin, Walerij Paniuszkin, Jelena Czyżowa oraz Aleksandra Marinina, jak również reprezentanci naszej rodzimej literatury.

Karaoke kojarzy się każdemu ze śpiewaniem popularnych piosenek, ale trzeba sprecyzować, że dokładnie chodzi o kopiowanie przez anonimowych ludzi. Zatem nic dziwnego, że same słowo "karaoke" oznacza pustą orkiestrę. Według zdania autorki poprzez kopiowanie, czasem parodiowanie dany utwór staje się coraz dalszy od oryginału. Czyli wracając ściśle do karaoke jest to marne odtwarzanie arcydzieła. Dubravka Ugrešić to urodzona w 1949 roku w Zagrzebiu, autorka powieści, esejów, sztuk teatralnych i książek dla dzieci. Była profesorka Uniwersytetu w Zagrzebiu. Gdy w Jugosławii wybuchła wojna domowa, zdecydowała się na emigrację. obecnie mieszka w Holandii. W polskim wydaniu ukazały się jej następujące tytuły: "Amerykański fikcjonarz", "Kultura kłamstwa", "Stefcia Ćwiek w szponach życia", "Nikogo nie ma w domu", "Czytanie wzbronione". "Kultura karaoke" to zbiór esejów, które traktują o popularyzacji współczesnej kultury. W dobie nowinek technicznych, sieci, różnorodnych programów można tworzyć cuda. Twórców uważa się za geniuszy przypisując im zasługi, ale czy słusznie? Kto poszuka chociażby w internecie danego utworu zdziwi się, że powstał on wiele lat temu, a ktoś zwyczajnie to "odświeżył". Tak naprawdę nic nie jest tworzone, a mniej bądź bardziej kopiowane, czy przerabiane. Kolejnym spostrzeżeniem autorki jest zjawisko fandomu. Grupa osób, która nadmiernie miłuje się w danej sztuce zaczyna sama tworzyć różne cosplaye, manga, rysunki, czy opowiadania. Zatem fan już nie tylko jest odbiorcą, ale sam może stać się twórcą. Niepostrzeżenie znajdzie się tu przemycenie polityki, zmian ustroju, czy poruszony jest temat rozpadu Jugosławii, czynniki te także przyczyniły się w mniejszym bądź większym stopniu do zmian kulturowych. "Kultura karaoke" to zbiór dziesięciu esejów, które rzecz jasna dotyczą sfery kulturowej. Ale nie trzeba być wybitnym znawcą w tej dziedzinie, aby sięgnąć po powyższy zbiór. Całość jest spójna i napisana zrozumiałym językiem. Nie mogło zabraknąć tu także konkretnych odniesień w literaturze, chociażby znajdziemy tu porównanie do "451° Fahrenheita" autorstwa Raya Bradburego, gdzie autor już 60 lat temu widział czarno postęp cywilizacyjny, gdzie trend na telewizory miały doprowadzić do palenia książek. Jednak miłośnicy lektur spotykali się w grupie i recytowali jedną pozycję, której nauczyli się na pamięć. Mówię o tym przykładzie nie przypadkowo, bowiem w wizjach autorki, wyczuwa się potencjalne zagrożenie dla oryginalności, gdzie wartości są już inaczej szufladkowe, a sentymenty odsuwa się na bok. Nowoczesne życie, postęp techniczny może prowadzić do zagubienia tego co ważne, istotne, a kultura chwilami może stanowić "brzydką" kopię. W publikacji teoria jest równoważona na szali z krytyką. Wyczuwa się emocje, ale i zaangażowanie piszącej. Przyznaję, że nigdy nie byłam fanatyczką formy esejów, ale te naprawdę mnie zachwyciły, chociaż nie ze wszystkimi przekonaniami autorki się zgadzam, to powyższa publikacja jest jak najbardziej warta uwagi. Dlatego bardzo polecam, jestem przekonana, że każdy wyniesie jakieś wartości, czy wyrobi sobie własne zdanie na dany temat. Recenzja pochodzi z mojego bloga: http://ksiazkowa-fantazja.blogspot.com/2014/06/kultura-karaoke-dubravka-ugresic.html

 

Już za dwa tygodnie, 11 kwietnia 2014 r., poznamy laureatów tegorocznej edycji Gwarancji Kultury, prestiżowych nagród TVP Kultura. Tym razem wyróżnieni zostaną twórcy kultury w dziewięciu kategoriach: literatura, teatr, film, muzyka poważna, jazz, rock i inne, sztuki wizualne, menedżer kultury, kultura w sieci oraz oczywiście literatura. W tej ostatniej kategorii nominowane zostały następujące osoby:

 

Magdalena Grzebałkowska – za ciekawe studium rodziny w książce „Beksińscy. Portret podwójny". Za opis trudnych relacji ojca i syna, których życie i śmierć obrosły legendą. Za wydobycie niezwykłych barw z szarości Peerelu. Za reporterską rzetelność i wrażliwość.

 

 

Ignacy Karpowicz – za powieść „Ości”, za celne uchwycenie nowych konstelacji społecznych i zmian, jakie zachodzą w polskiej rodzinie. Za inteligentną ironię. Za pokazanie, że ciągle pod pozorem tolerancji tkwią w nas uprzedzenia i obawy przed odmiennością.

 

Małgorzata Rejmer – za „Bukareszt. Kurz i krew”, zbiór reportaży z miasta pełnego śladów dawnej świetności i upadku. Za przejmujące historie mieszkańców Bukaresztu, zawieszonych pomiędzy spuścizną komunistycznej dyktatury Ceausescu a światem Zachodu. Za język reportażu najwyższej próby.

 

Warto również wspomnieć, że w kategorii „Menadżer kultury” nominowana została Monika Sznajderman, szefowa wydawnictwa „Czarne” (za osiemnaście lat konsekwentnej i tytanicznej pracy wydawniczej, za odkrycie dla polskich czytelników nowych autorów, rejonów i tematów. Za wierność przekonaniu, że literatura polska reportażem stoi.)

 

Pełną listę nominowanych można znaleźć na stronie Gwarancji kultury.

 

Transmisję z gali rozdania nagród będzie można obejrzeć na antenie TVP Kultura 11.04.2014 o godzinie 20:00.

     

Strvinarenje i reanimacija, ili 6 knjiga za 500 dinara

 

Štajnbek - Crveni poni

Crnjanski - Podzemni klub

Singer - Gimpel luda

Miljković -  Pesme

Kozarac - Mrtvi kapitali

Ajtmatov - I duže od veka traje dan

 

Volim što niko ne čita jer lako dolazim do knjiga. Ne volim što niko ne čita jer nemam s kim da delim utiske.

 

Volim što za male pare mogu da pronađem skoro vek staru knjigu, i srećna sam kad ugledam prašnjavu tezgu na ulici. Ali ne mogu da ne zadrhtim kad vrhom prsta pređem preko tople posvete na prvoj strani, urezane nekad preoštrim vrhom pera i namenjene oku davno mrtvog dragog bića. Žalim knjige koje nezahvalne ruke spuste uz kontejner. Žalim korice sa datumima i srcima ili pečatom biblioteke. Žalim duše uskraćene za gurmanluk rečenica.

 

I trudim se da ih razumem, i odbacivače i preprodavce i tu siročad od papira. Trudim se da prve opravdam, drugima pomognem i treće udomim. Pre nekoliko sati sam usvojila šest knjiga, platila večeru jednom prodavcu i ožalila četiri potpisa na koricama.

 

Čudno je kad si lešinar i sveštenik.